İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin Tebliğ

(Tebliğ No: 2004/23 )

 Dış Ticaret Müsteşarlığından: 20.11.2004 tarihli, 25646 sayılı R.G.

003Tasarruflu Yazılar 1 2

2008/39 Tebliğ ile önlem, 20.11.2009 tarihinde sona ermiştir.

Sonuç – Madde 21

BİRİNCİ KISIM

Genel Bilgi ve İşlemler

Soruşturma

Madde 1- Belarus (Beyaz Rusya) menşeli “poliesterlerden sentetik devamsız lifler” (polyester elyaf) ithalinde hâlen uygulanmakta olan dampinge karşı önlemin sona ermesinin damping ve zararın devamına veya yeniden tekrarına yol açıp açmayacağının tesbiti amacıyla 22/05/2003 tarih ve 25115 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin 2003/8 sayılı Tebliğ ile başlatılan nihai gözden geçirme soruşturması Dış Ticaret Müsteşarlığı İthalat Genel Müdürlüğü tarafından yürütülerek tamamlanmıştır.

Kapsam

Madde 2- Bu Tebliğ, 4412 sayılı Kanunla Değişik 3577 Sayılı İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanun (Kanun), 30/10/1999 tarihli ve 23861 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Karar ve İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Yönetmelik (Yönetmelik) hükümleri ile 02/05/2002 tarihli ve 24743 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Yönetmeliğe Ek Madde Eklenmesine Dair Yönetmelik çerçevesinde yürütülen damping soruşturması sonucunda alınan kesin karara esas teşkil eden bilgi ve bulguları içermektedir.

Mevcut önlem

Madde 3- Mevcut dampinge karşı önlem, 19/04/1994 tarih ve 21907 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesine İlişkin 94/5 sayılı Tebliğ ile uygulamaya konulan; 29/05/1998 tarih ve 23356 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan 98/3 sayılı tebliğ ile tamamlanan gözden geçirme soruşturması sonucu devamına karar verilen CIF bedelin %19’u oranındaki önlemdir.

Bilgilerin toplanması ve değerlendirilmesi

Madde 4- Soruşturma açılmasını müteakip, söz konusu ürünün bilinen yerli üreticisine, Müsteşarlıkça tespit edilen ithalatçılarına ve anılan ülkede yerleşik diğer ihracatçılara erişilebilmesini teminen soruşturmaya taraf ülkenin Ankara’daki Büyükelçiliğine soru formu gönderilmiştir.

Taraflara soru formunu yanıtlamaları için posta süresi dahil 37 gün süre tanınmış olup, tarafların süre uzatımı yönündeki makul talepleri karşılanmıştır.

Yerli üretici, soru formuna usulüne uygun şekilde yanıt vermiştir. Ayrıca, soruşturma süresi boyunca Müsteşarlık ile işbirliği içinde olmuş ve gerektiğinde talep edilen ilave bilgi ve belgeleri temin etmiştir.

Soruşturma konusu maddenin ithalatını yaptığı tespit edilen ve kendilerine soru formu gönderilen firmalardan hiçbiri ithalatçı soru formuna cevap vermemiştir.

Soruşturma konusu ülkedeki üretici-ihracatçı Mogilev Khimvolokno isimli firma, kendisine gönderilen soru formuna cevap vermiş ve soruşturma süresince işbirliği halinde bulunmuştur.

Normal değer tespiti için emsal ülke olarak seçilen Çin Tayvanı (Tayvan)’nda yerleşik soruşturma konusu ürün üreticilerine de soru formları gönderilmiş ancak gönderilen soru formlarına herhangi bir yanıt alınamamıştır.

İlgili tarafların bilgilendirilmesi

Madde 5- Soruşturma açılmasını müteakip, soruşturmaya konu ülkede yerleşik bilinen üretici/ihracatçıya ve ayrıca bu ülkelerde yerleşik diğer üretici/ihracatçılara iletilebilmesini teminen söz konusu ülkelerin Ankara’daki Büyükelçiliğine şikayetin gizli olmayan metni ve açılış Tebliği’nin bir örneği gönderilmiştir.

Yönetmelik’in 25 inci maddesi çerçevesinde, nihai karara esas teşkil eden bilgi ve bulguları içeren “Nihai Bildirim”, soruşturmanın ilgili taraflarına iletilmiş ve ilgili tarafların görüş bildirmeleri için makul bir süre tanınmıştır. 

Soruşturma konusu ülkede bulunan üretici/ihracatçının görüşlerini dile getirebilmesini teminen bir dinleme toplantısı düzenlenmiştir.

Üretici/ihracatçı firmanın ilgili ürünün Türkiye’ye ihracatında miktar kısıtlaması taahhüdü uygulanabilir olmadığı için kabul edilmemiştir.

Tarafların soruşturma boyunca yazılı olarak ortaya koyduğu tüm bilgi, belge, görüş ve iddialar incelenmiş, nesnel olanlara bu Tebliğin ilgili bölümlerinde cevap verilmiştir.

Soruşturma dönemi

Madde 6- Damping belirlemesi için 01/01/2002–31/12/2002 tarihleri arası soruşturma dönemi (SD) olarak kabul edilmiştir. Zarar belirlemesinde ise veri toplama ve analiz için 01/01/2000-31/12/2002 arasındaki dönem esas alınmıştır.

İKİNCİ KISIM

Soruşturma Konusu Ürün ve Benzer Ürün

Soruşturma konusu ürün

Madde 7- 5503.20.00.00.00 gümrük tarife istatistik pozisyonu (GTİP) altında sınıflandırılan soruşturma konusu polyester elyaf, çekim ve ısıl sabitleme işlemlerinden geçmiş polyester filamentlerin ya da devamlı lifler demetinin kullanım yeri ve amacına göre alıcı tarafından talep edilen boyda kesilmesi ile elde edilmektedir. Soruşturma konusu ürün, tekstil ve dokusuz yüzeyler imalatında kullanılmaktadır.

Denye, kesim uzunluğu, parlaklık, erime ısısı, kalite, renk ve benzeri faktörlere bağlı olarak ürün çeşidi çok fazla olmakla beraber bu çeşitliliği üretim sürecinde yapılan birtakım küçük ayarlamalarla gerçekleştirmek mümkündür.

Soruşturma konusu Belarus menşeli ve yerli ürünler önceki soruşturmalardaki tespitler de nazara alınarak benzer ürün olarak kabul edilmiştir.

Soruşturma konusu ürün ile ilgili açıklamalar genel içerikli olup, uygulamaya esas olan GTİP ve karşılığı eşya tanımıdır.

ÜÇÜNCÜ KISIM

Dampinge İlişkin Belirlemeler

Normal değer

Madde 8- Belarus'un piyasa ekonomisi uygulamayan ülke olarak kabul edilmesi nedeniyle, normal değerin belirlenmesi için İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Yönetmeliğin 18 inci maddesi hükmüne göre, piyasa ekonomisi uygulayan örnek üçüncü ülke seçilmesi yoluna gidilmiş ve soruşturma açılış Tebliğinde Tayvan veya Türkiye’nin örnek üçüncü ülke olarak seçilmesinin düşünüldüğü ilan edilmiştir.

İlgili taraflarca üçüncü ülke seçimiyle ilgili olarak, verilen süre içerisinde herhangi bir görüş bildirilmemiştir. Tayvan’daki yerli üreticilere gönderilen soru formlarına ilişkin herhangi bir cevap alınamamıştır.

Bu itibarla, anılan Yönetmelik maddesi hükümleri uyarınca normal değer olarak Türkiye'de yerleşik üreticinin soruşturma konusu ithalatın yapıldığı tarihlere en yakın tarihlerde yaptığı yurtiçi satışlarının fiyatları alınmıştır.

İhraç fiyatı

Madde 9- Belarus menşeli soruşturma konusu ürünün ihraç fiyatı, maddenin soruşturma döneminde Türkiye'ye ihracatını gerçekleştirip işbirliğine gelen firmadan elde edilen ihraç faturaları üzerinden belirlenmiştir. İhraç fiyatları FCA teslim şekline göre verilmiş olup, bu fiyatları CIF teslim şekline göre ayarlarken FCA fiyatlara ton başına 14 ABD Doları navlun ve 1,30 ABD Doları sigorta masrafı eklenmiştir.

Fiyat karşılaştırması ve damping marjı

Madde 10- Damping marjı hesaplanırken gerekli ayarlamalar yapılmış ve normal değer ile ihraç fiyatı, aynı dönemde ve aynı ticari aşamada (fabrika çıkış aşaması) karşılaştırılmıştır.

FCA ihraç fiyatını fabrika çıkış aşamasına getirebilmek amacıyla Belarus'taki Mogilev Khimvolokno firmasının beyan ettiği masraflar oranında ihraç fiyatında ayarlama yapılmıştır.

Belarus menşeli soruşturma konusu madde için hesaplanan ağırlıklı ortalama damping marjı CIF bedelin %24 'ü olmuştur.

DÖRDÜNCÜ KISIM

Zarar ve Nedenselliğe İlişkin Belirlemeler

BİRİNCİ BÖLÜM

Dampingli İthalatın Gelişimi

Genel açıklama

Madde 11- Soruşturma nihai gözden geçirme soruşturması olduğundan yürürlükteki önlemin kalkması durumunda ortaya çıkabilecek gelişmeler incelenmiştir.

Maddenin genel ithalatı

Madde 12- Maddenin miktar bazında genel ithalatı, 2000 yılında 55.421 ton iken 2001 yılında bir önceki yıla göre %28 oranında düşerek 39.998 ton olarak gerçekleşmiş, 2002 yılında ise bir önceki yıla oranla %56 oranında yükselerek 62.228 tona ulaşmıştır.

Öte yandan, ağırlıklı ortalama ithal birim fiyatları 2000 yılından itibaren sürekli düşüş göstermiş ve 2000-2002 yılları arasında yaklaşık %11 oranında düşmüştür.

Maddenin soruşturma konusu ülkeden ithalatı

Madde 13- İnceleme konusu maddenin Belarus'dan yapılan ithalatının kesin önlemin varlığına rağmen 2002 yılında bir önceki yıla nazaran %977 oranında bir artış kaydettiği, 2001 yılında ise önceki yıla nazaran %94 oranında bir azalış kaydettiği görülmüştür. Bununla birlikte, zarar inceleme dönemi boyunca ithalat miktarı mutlak değer olarak çok düşük seviyelerde kalmıştır.

Dampingli ithalatın pazar payındaki değişim

Madde 14- Soruşturma konusu ürünün yurtiçi tüketimi, ilgili üründe yerli üretim dalının yurtiçi satışları ile genel ithalat rakamlarının toplanması suretiyle elde edilmiştir. Toplam tüketim zarar inceleme dönemi boyunca %6’lık bir düşüş gösterirken yerli üreticinin pazar payında %8’lik bir düşüş gözlemlenmiştir. Soruşturma konusu ülke menşeli ürünün söz konusu dönem boyunca iç pazardan aldığı pay çok düşük oranlarda seyretmiştir.

Dampingli ithalatın fiyatlarının gelişimi ve fiyat kırılması

Madde 15- Zarar inceleme döneminde Belarus menşeli ithalatın birim fiyatları %17 oranında artış göstermiştir.

Fiyat kırılması hesabında, Belarus CIF ihracat fiyatlarına gümrük vergisi ve Türkiye gümrüklerinde oluşan masraflar için diğer soruşturmalarda elde edilen ithalatçı bilgilerinden faydalanılarak hesaplanan %4,6 oranında ithalat maliyeti eklenerek, ilgili ürünün Türkiye iç pazarına giriş fiyatı bulunmuştur.

Soruşturma dönemi için Belarus menşeli poliester elyafın gümrüklü ithal maliyeti ile yerli üreticilerin fabrika çıkış fiyatları mukayese edilmiştir. Bu çerçevede hesaplanan fiyat kırılmaları siyah ve beyaz elyaflar için sırası ile %14 ve %9 civarında gerçekleşmiştir.

İKİNCİ BÖLÜM

Yerli Üretim Dalının Durumu

Yerli üretim dalının ekonomik göstergeleri

Madde 16- Dampingli ithalatın yerli üretim dalı üzerindeki etkisinin belirlenmesinde SASA firmasının verileri esas alınmış olup, yerli üretim dalının ekonomik göstergelerinin incelenmesinde mümkün olduğu ölçüde soruşturma konusu ürüne ait veriler esas alınmıştır.

Öte yandan, eğilimin sağlıklı bir şekilde incelenmesi amacıyla Türk Lirası bazındaki veriler için enflasyondan arındırılmış reel değerler kullanılmıştır.

a) Üretim

2000 yılında 100 olan üretim endeksi, 2001’de 73 ve 2002’de 79 olarak gerçekleşmiştir.

b) Üretim Kapasitesi ve Kapasite Kullanım Oranı (KKO)

Yerli üretim dalının 2000 ve 2001 yıllarında 100 olan üretim kapasitesi 2002 yılında 106’ ya çıkmıştır. KKO ise 2000 -2002 yılları arasında %90’dan %67’ye düşmüştür.

c) Yurt İçi Satışlar

Yerli üretim dalının 2000 yılında 100 olan yurt içi satış endeksi, 2001 yılında 73 ve 2002 yılında 83 olarak gerçekleşmiştir.

d) Piyasa Payı

Yerli üretimin yurt içi tüketimden aldığı pay, 2000 yılında %62 iken, 2001 yılında %64’e çıkmış, 2002 yılında ise %54'e düşmüştür.

e)Stoklar

Maddenin dönem sonu stokları 2000 yılında 100 iken düşen üretim ve kapasite kullanımına da bağlı olarak 2001 yılında 77 ve 2002 yılında 35 olarak gerçekleşmiştir.

f) İstihdam

Yerli üretim dalındaki istihdam, 2000 yılında 100 iken, 2001 yılında 97 ve 2002 yılında 95 olarak gerçekleşmiştir.

g) Ücretler

Yerli üretim dalı işcilik ücretleri, 2000 yılında 100 iken, 2001 yılında 66 ve 2002 yılında 70 olarak gerçekleşmiştir.

h) Kârlılık

Yerli üreticinin ilgili üründe ticari maliyetleri dikkate alınarak hesaplanan toplam kârlılık ve birim kârlılık endeksleri 2000 yılında her ikisi için 100 iken, 2001 yılında her ikisi için (–)1 (zarar) ve 2002 yılında sırası ile (–)16 (toplam zarar) ve (–)20 (birim zarar) olarak gerçekleşmiştir.

ı) Verimlilik

Yerli üretim dalının ilgili ürün üretiminde çalışan işçi başına verimlilik endeksi 2000 yılında 100 iken, 2001’de 75 ve 2002’de 84 olarak gerçekleşmiştir.

i) Yatırımlardaki Artış

Yerli sanayinin ilgili üründeki yenileme yatırımları endeks olarak 2000 yılında 100 iken 2000 ve 2001 yıllarında 0 (sıfır) olarak gerçekleşmiştir.

j) Nakit Akışı

Yerli üretim dalının nakit akışı endeksi 2000 yılında 100 iken bu rakam 2001’de 15’e, 2002’de ise 4’e gerilemiştir.

k) Büyüme

Yerli üretim dalının bütün faaliyetleri ile ilgili olarak, aktif büyüklüğü reel olarak 2000 yılında 100 iken 2001 yılında 88 ve 2002 yılında 67 olmuştur.

l) Sermaye Artışı

Yerli üretim dalının bütün faaliyetleri ile ilgili olarak, 2000 yılında 100 olan öz sermaye endeksi 2001 yılında reel olarak 76 ve de 2002 yılında 77 olarak gerçekleşmiştir.

m) Özkaynakların Kârlılığı

Yerli üretim dalının bütün faaliyetleri ile ilgili olarak, 2000 yılı itibariyle 100 olan özkaynak kârlılığı (Kâr/Özkaynak), 2001 yılı için (–2)’ye ve 2002 yılı için (-21)’e gerilemiştir.

n) Yatırım Hasılatı

Yatırım hasılatı (Kâr/Aktif Toplamı) endeksine bakıldığında ise 2000 yılında 100 iken 2001 yılında (-1)’e ve 2002 yılında (-24)’e gerilediği görülmüştür.

Diğer taraftan, her ne kadar öz kaynak kârlılığı ve yatırım hasılatı göstergeleri şirket geneli için hesaplanmış ve ilgili ürün için hesaplanamamış olsa da, 2001 yılında ilgili üründe negatife dönen kârlılık, adıgeçen göstergelerin de negatife döndüğüne işaret etmektedir.

o) Damping Marjının Büyüklüğü

Damping marjının önemli oranlarda olduğu görülmüştür.

ö)Ekonomik Göstergelerin Değerlendirilmesi

Yerli üretim dalı üzerinde oluşan zararı belirlemeye yönelik yukarıda belirtilen göstergelerin incelenmesi neticesinde; sektörde genel olarak üretim, kapasite kullanım oranı, piyasa payı, iç satışlar, istihdam ve kârlılık gibi yerli sanayinin ekonomik verilerinde yürürlükteki önleme rağmen önceki yıllara oranla bozulma olduğu gözlemlenmiştir.

ÜÇÜNCÜ BÖLÜM

Dampingli İthalat ile Zarar Arasındaki Nedenselliğe İlişkin Belirlemeler

Genel

Madde 17- Yönetmelik’in 35’inci maddesi hükümleri gereğince, yerli üretim dalında, soruşturma konusu ülke menşeli dampingli ithalattan kaynaklanan zararın devam edip etmediği; mevcut dampinge karşı vergilerle zarar devam etmiyorsa, önlemin sona ermesi halinde yeniden meydana gelmesinin muhtemel olup olmadığı değerlendirilmiş ve dampingli ithalatın yanısıra zarara yol açabilecek diğer olası unsurlar da incelenmiştir.

Dampingli ithalatın mevcut etkisi

Madde 18- Mevcut dampinge karşı önlem amaçlandığı gibi yerli üretime zarar verici boyutlardaki soruşturma konusu ülke menşeli dampingli ithalatın bertaraf edilmesinde etkili olmuştur.

Üçüncü ülkelerden ithalat

Madde 19- 2000-2002 yılları arasında maddenin üçüncü ülkelerden ithalatı miktar bazında %13 oranında artarken, değer bazında önemli bir artış olmamıştır.

Halen, soruşturma konusu üründe, 2000/2 sayılı Tebliğ ile Güney Kore için %11,9-%24,6; Endonezya için %6,2-%37,4; ve 2003/14 sayılı Tebliğ ile Hindistan için %16,5-%23,9; Çin Tayvanı için %6,4-%20,1 ve Tayland için %15,8-%22,0 oranları arasında dampinge karşı vergi uygulaması devam etmektedir.

Zararın tekrarlanabilmesi durumu

Madde 20- İnceleme konusu Belarus menşeli polyester elyaf için ilk defa 94/5 sayılı Tebliğ ile CIF bedelin %19’u oranında dampinge karşı önlem uygulamasına gidilmiş, gözden geçirme soruşturması neticesinde 98/3 sayılı Tebliğ ile de yürürlükteki önlemin aynı oranda devamına karar verilmiştir.

Yürürlükteki önleme rağmen Belarus’tan yapılan ithalatın %24 oranında damping marjına sahip olması ve söz konusu ithalat fiyatlarının yerli üretici fiyatlarını önemli oranda kıracak seviyede bulunması, önlemin kalkması mukabilinde Belarus menşeli dampingli ithalatın ve bu ithalat nedeniyle yerli üretim dalında oluşan zararın artacağını göstermektedir.

Halen Türkiye haricinde AB tarafından da Belarus menşeli polyester elyaf için dampinge karşı vergi uygulanmaktadır. Polonya ise AB’ye katılım öncesinde, Ağustos 2000’den itibaren %7,3 oranında; AB ise nihai gözden geçirme soruşturması sonucunda Belarus menşeli polyester elyaf için Kasım 2002’ den itibaren %21 oranında önlem uygulamaktadır.

Ayrıca AB tarafından yürütülen söz konusu gözden geçirme soruşturması sırasında Belarus menşeli polyester elyafın Amerika, Ukrayna, Macaristan ve Litvanya gibi ülkelere de dampingli fiyatlardan satıldığı ifade edilmektedir.

Belarus menşeli ürünler için Türkiye dışında daralan pazarlar, Türkiye pazarının inceleme konusu ülkeye yakınlığı ve ülkemiz tekstil pazarının genişliği bu ülkenin Türkiye pazarına olan ilgisini cezbetmektedir.

Belarus’ta halihazırda varolan kullanılamayan yüksek kapasite, Türkiye pazarının anılan firma tarafından çok iyi bilinmesi ve yukarıdaki tüm belirlemeler ışığında, söz konusu ülkenin ilgili üründe damping fiyatlı ihracatın devam ettiği, halen yürürlükte olan dampinge karşı verginin kaldırılması halinde, şu an düşük seviyelerde bulunan soruşturma konusu ithalatın, hızla artıp tekrar zarar verici seviyelere geleceği görülmektedir.

BEŞİNCİ KISIM

Sonuç

Karar

Madde 21- Soruşturma sonucunda, Belarus menşeli ithalatın damping fiyatlı olduğu ve yürürlükteki önlemin kalkması halinde zararın yeniden ortaya çıkmasının muhtemel bulunduğu tespit edildiğinden, İthalatta Haksız Rekabeti Değerlendirme Kurulu’nun Kararı ve Bakan’ın onayı ile aşağıda tanımı ve menşei belirtilen maddenin Türkiye'ye ithalatında, karşısında gösterilen oranda dampinge karşı önlem yürürlüğe konulmuştur.

Uygulama

Madde 22- Gümrük idareleri, Karar maddesinde gümrük tarife istatistik pozisyon numarası, tanımı ve menşe ülkesi belirtilen eşyanın ithalatında, karşısında gösterilen oranlarda dampinge karşı vergiyi tahsil ederler.  

Yürürlük

Madde 23- Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer.  

Yürütme

Madde 24- Bu Tebliğ hükümlerini Dış Ticaret Müsteşarlığı’nın bağlı olduğu Bakan yürütür.

—— • ——