T.C.
BAŞBAKANLIK
Gümrük Müsteşarlığı Gümrükler Genel Müdürlüğü
Sayı :B.02.1 .GÜM.0.06.08.00-142.03/
Konu :Denizcilik sektörü sorunları
20.05.2011 - 12362
GÜMRÜK ve MUHAFAZA BAŞMÜDÜRLÜĞÜNE
İlgi: 03.03.2011 tarihli ve 5698 sayılı yazımız.
Deniz Ticaret Odası tarafından derlenerek Müsteşarlığımıza intikal ettirilen ve ilgide kayıtlı yazımızla görüş ve önerilerinizin bildirilmesi istenilen "sektör sorunları" ile ilgili olarak bildirilen görüş ve öneriler de dikkate alınarak, yakıt ve kumanya teslimlerine ilişkin uygulamanın aşağıda belirtildiği şekilde yapılması uygun bulunmuştur.
1- İhrakiye/kumanya teslimlerinde beyanname ekinde fatura aranmasında farklı uygulamaların bulunduğu iddiası ve fatura aslının, teslimden sonra verilebilmesine yönelik talep ile ilgili olarak:
Gümrük beyannamesi ekinde gümrük idaresine verilmesi gerekli "fatura" ya da "ayrıntılı fatura"nın ibrazı ve hangi bilgileri İhtiva etmesi gerektiği Gümrük Yönetmeliği' nin 114-116 ncı maddelerinde düzenlenmiştir. Bu çerçevede, aynı satıcı tarafından aynı alıcıya aynı rejim kapsamında aynı beyanname ile teslim edilecek eşya için kalem bazında ayrı ayrı gösterilmek suretiyle tek fatura düzenlenmesi esastır. Bununla birlikte, beyanname eki faturanın, 2007/23 sayılı Genelge'nin 7 nci maddesi uyarınca, "Kumanya ve Yakıt Teslim Listesi"nde kayıtlı eşyanın tespitim sağlayacak bilgileri içermesi kaydıyla, ihracat rejimi kapsamında aynı satıcı tarafından aynı alıcı adına düzenlenecek bir fatura ile birden fazla beyanname açılmasını kısıtlayan bir düzenleme de bulunmamaktadır.
Öte yandan, talep edilmesi halinde, ihrakiye ve/veya kumanya tesliminin "Kumanya ve Yakıt Teslim Listesi" ile gerçekleştirilmesi ve faturanın, eşyanın teslimini takip eden 15 gün içerisinde ibrazına izin verilmesi; ancak, fatura ibraz edilmeden beyannamenin kapatma işlemlerinin tekemmül ettirilmemesi gerekmektedir.
2- Gümrük muayene memurları ile ilgili görevlendirmelerin, gemi yakıt işlemleri için uzun süreli beklemelere ve acil yakıt bekleyen armatöre hizmet verilmemesine sebebiyet verdiği hususu ile ilgili olarak:
Beyanın kontrolü ile eşyanın muayenesine ilişkin usul ve esaslar Gümrük Yönetmeliği'nin 180 ve 182 nci maddelerinde düzenlenmiştir. Buna göre, BİLGE sisteminde risk kriterlerine göre beyanın kontrolüne ilişkin hat belirlenmekte; numune alma işlemi ve muayene işlemleri kırmızı hatta görevli muayene memurları tarafından yapılmaktadır. Bu çerçevede, muayene memuru görevlendirmelerinin, ihrakiye/kumanya teslimlerinde gecikme yaratmayacak şekilde yapılması için gerekli tedbirlerin alınması gerekmektedir.
3- Yakıt tüketimi yüksek olan gemiler (dondurucu tip gemiler, römorkör gemileri vb.) için talep edilen miktarda ihrakiye teslimine izin verilmediği hususu ile ilgili olarak:
Türkiye Gümrük Bölgesinden transit geçiş yapan gemiler de dahil, yabancı bayraklı gemiler ile dış seferde bulunan Türk bayraklı gemilerin ihrakiye talepleri ile ilgili olarak, Gümrük Yönetmeliği'nin 477 inci maddesi uyarınca, deniz taşıtı kaptanları, acenteleri, bunker veya liman bayilerinin, taşıtın gideceği yer ve talep ettiği yakıt miktarını yazılı olarak gümrük idaresine bildirmesi; keza, 2009/47 sayılı Genelge uyarınca, serbest dolaşıma girmemiş akaryakıt talebinde bulunan kaptan, acente, bunker veya liman bayilerinden, yakıt verilecek yabancı gemiler ve yabancı limanlara sefer yapacak Türk bandıralı gemilere serbest dolaşıma girmemiş yakıt verilmesi ile ilgili olarak yapılacak müracaatlarda, yakıt verilecek geminin yakıt kapasitesine ilişkin beyanda bulunulması ve bu beyanı tevsik edecek belgelerin ibrazı gerekmektedir. Bu çerçevede, akaryakıt kaçakçılığına yönelik muhtemel suistimallerin önlenmesi için gerekli tedbirlerin alınması kaydıyla, kapasitesi uygun olan gemiye istediği miktarda yakıt verilmesinde salanca bulunmamaktadır.
4- Gemilere ikinci iskele yolu ile verilen yakıtlarda, gemilerin program değişikliği veya teknik sorunlar nedeniyle yakıtın tamamım alamaması halinde malın teslim gümrüğünde aktarma beyannamesi açılarak çıkış gümrüğüne geri gönderilmek suretiyle depoya iadesi ve boş tanka basılmasını öngören mevcut uygulamanın, ciddi anlamda zaman, enerji ve para kaybına sebebiyet verdiği iddiası ile ilgili olarak:
Birden çok alıcı adına tek bir beyannameyle eşya ihracatı mümkün bulunmamaktadır. Bununla birlikte, rota değişikliği veya teknik sorunlar nedeniyle tamamı teslim edilemeyen ihrakiyenin, beyanname ve eki belgelerde gerekli değişiklilerin yapılması kaydıyla başka bir gemiye teslim edilmesi; yakıtın kısmen bir gemiye teslimi halinde, beyannamede fiilen teslim edilen miktarı gösterecek şekilde düzeltme yapılması; geri kalan ihrakiyenin eş zamanlı olarak başka bir gemiye teslim edilmek istenmesi durumunda, yeni bir beyanname tescil edilmesi mümkün bulunmaktadır.
5- Aynı başmüdürlük yetki alam içinde bulunan limanlardaki gemilere transit olarak yapılan satışlara ilişkin beyannamelerin ikinci bir gümrük idaresinde işleme tabi tutulmaması yönündeki talep ile ilgili olarak:
2010/33 sayılı Genelge'nin 3 üncü maddesinde; ikinci iskele yoluyla yapılacak ihrakiye teslimi ile ilgili işlemlerin, geminin bulunduğu liman/iskele hangi gümrük müdürlüğünün denetiminde ise o gümrük müdürlüğünce; aynı liman/iskelede birden fazla gümrük müdürlüğü faaliyet gösteriyorsa, ilgili başmüdürlükçe belirlenecek gümrük müdürlüğünce yapılmasının uygun bulunduğu belirtilmiştir. Bununla birlikte, aynı başmüdürlük bağlantılarının görev alanları ile sınırlı olması, ilave kaçakçılık riski yaratmaması ve akaryakıt kaçakçılığına yönelik muhtemel suistimallerin önlenmesi için gerekli tedbirlerin alınması kaydıyla, ikinci iskele işlemine gerek olmaksızın işlemlerin beyannamenin tescil edildiği gümrük idaresince tekemmülüne izin verilebilir.
6- 2007/23 sayılı Genelge hükümlerinin yeknesak uygulanmadığı hususu ile ilgili olarak:
İhrakiye veya kumanyayı taşıyan aracın gümrüklü sahaya giriş kontrolü için muhafaza memurunca yapılan kapı kaydının, işlemin güvenli yürümesine katkı sağladığı; söz konusu uygulamanın gümrük müdürlükleri bazında risk algısı farklılıklarından kaynaklandığı değerlendirilmekle birlikte, bu yöndeki uygulamaların, ihrakiye/kumanya teslimlerinde gecikmeye neden olmaması için gerekli tedbirlerin alınması gerekmektedir.
7- Serbest bölgelerde bulunan tersaneler ile ilgili limanlara bağlı gemilere teslimat yapılamadığı hususu ile ilgili olarak:
Serbest dolaşımda bulunan yakıt ve yağlar ile kumanyaların yalnızca dış sefere çıkan deniz taşıtlarına ihracat hükmünde verilebileceği hususu da dikkate alınarak, dış seferde bulunma durumu devam eden ve serbest bölgelerde bulunan tersaneler ile ilgili limanlara bağlı Türk bayraklı gemiler ile yabancı bayraklı gemilerin, kumanya ve ihrakiye taleplerinin ilgili mevzuat hükümleri çerçevesinde karşılanmasını kısıtlayan bir düzenleme bulunmamaktadır.
8- İhracat beyannamesinin tescili anında konteyner numaraları belli olmadığı halde, konteyner numarasının beyan edilmesi zorunluluğunun uygulamada sorun yarattığı iddiası ile ilgili olarak:
Gümrük mevzuatı uyarınca ihracat beyannamesinin 31 no.lu alanının doldurulması zorunlu olup bu alana konteyner numaralarının yazılması gerekmektedir. İhracat eşyasının konteynerlere geçici depolama yerleri dışında yüklenmesi durumunda konteyner numaraları önceden belli olacağı için anılan sorunun vuku bulması söz konusu olmayacaktır. İhracat eşyasının doğrudan veya aktarma yoluyla geçici depolama yeri statüsünü haiz liman sahasına getirilerek burada konteynerlere yüklenecek olması halinde, nadiren de olsa konteyner numaralarının önceden bilmememe ihtimali bulunmakla birlikte, beyannamenin söz konusu alanında değişildik yapılarak sorunun bertaraf edilmesi mümkün bulunmaktadır.
Bilgi ve gereğim rica ederim.
Remzi AKÇİN
Müsteşar a.
Genel Müdür
DAĞITIM:
Antalya, Bursa, Hopa, İskenderun, İstanbul, izmir,
İzmit, Mersin, Samsun, Sinop ve Trabzon
Gümrük ve Muhafaza Başmüdürlükleri
