T.C.
GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI
Hukuk Müşavirliği
Sayı :11985113-659
Konu :Vekalet Ücreti Ödemeleri
13.07.2016 / 17294592
DAĞITIM YERLERİNE
İdareler aleyhine sonuçlanan davalarla ilgili karşı tarafa yapılacak vekalet ücreti ödemelerinde, idareler tarafından ödeme emri belgesine kanıtlayıcı belge olarak bağlanmak üzere avukatlardan ilgili mevzuatı gereği talep edilen serbest meslek makbuzu ile ilgili olarak, Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü'nden alınan 22/06/2016 tarihli ve 90192509-220.05-12007 sayılı yazı ilişikte sunulmuştur.
Bilgi edinilmesini ve Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü'nün anılan yazısı dikkate alınarak vekalet ücreti ödemelerine ilişkin işlemlerin eksiksiz olarak yapılması, bağlantınız Gümrük Müdürlükleri ile Hukuk Grup Başkanlıkları ve Hukuk Bürolarına da gerekli talimatın verilmesi hususlarında bilgilerini ve gereğini rica ederim.
Av. Seher Çiğdem ÇAMURDAN
Gümrük Grup Başkanı
Ek:
Maliye Bakanlığı Muhasebat Genel Müdürlüğü Yazısı Örn.
T.C.
MALİYE BAKANLIĞI
Muhasebat Genel Müdürlüğü
Sayı :90192509-220.05-12007 22.06.2016
Konu :Avukatlık Vekalet Ücreti Ödemeleri
Bakanlığımıza intikal eden bilgilerden, idareler aleyhine sonuçlanan davalarla ilgili karşı tarafa yapılacak vekalet ücreti ödemelerinde, idareler tarafından ödeme emri belgesine kanıtlayıcı belge olarak bağlanmak üzere avukatlardan Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliğinin 29 ve 62 nci maddeleri ile Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri konulu 24 Sıra No.lu Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliğine göre serbest meslek makbuzu talep edildiği, ancak 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 28 inci maddesinin İkinci fıkrasına göre serbest meslek makbuzu düzenleme zorunluluğu bulunmadığı gerekçesiyle avukatların serbest meslek makbuzunu ibraz etmedikleri, 2577 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin birinci fıkrasında belirtilen 30 günlük yasal süre içerisinde ödeme yapılmaması gerekçe gösterilerek icra takibine başvurulduğu, idarelerce icra takibine yapılan itirazlara karşı İcra Hukuk Mahkemeleri tarafından; "2577 sayılı Kanunun 28 inci maddesinin İkinci fıkrasına göre davacı vekilinin dilekçe ile banka hesap numarasını vermesinin yeterli olduğu, serbest meslek makbuzu düzenlenmesi konusunda yasal zorunluluk bulunmadığı, bu durumda davalının icra takibi yapmasına engel halin olmadığı" gerekçesiyle itirazların reddedildiği anlaşılmaktadır.
Bilindiği üzere, 5018 sayılı Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol Kanununun 33 üncü maddesinin beşinci fıkrasında, giderin çeşidine göre aranacak gerçekleştirme belgelerinin şekil ve türlerinin; kamu borç yönetimine ilişkin olanlarda Hazine Müsteşarlığının uygun görüşünün alınması kaydıyla, merkezî yönetim kapsamındaki kamu idareleri için Maliye Bakanlığınca, mahallî idareler için İçişleri Bakanlığınca, sosyal güvenlik kurumlan için de bağlı veya ilgili oldukları Bakanlıklar tarafından, Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınmak suretiyle çıkarılacak yönetmeliklerle belirleneceği hükmü yer alınmıştır.
Bu hükme istinaden 31.12.2005 tarihli ve 26040 (3. Mükerrer) sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliğinin "Mahkeme harç ve giderleri" başlıklı 29 uncu maddesi ile "Borç ödemeleri" başlıklı 62 nci maddesinde, karşı tarafın avukatına (icra daireleri aracılığıyla yapılan ödemeler dahil) yapılacak vekalet ücreti ödemelerinde faturanın ödeme belgesine bağlanacağı, 67 nci maddesinin (b) bendinde ise mevzuat değişikliği nedeniyle ortaya çıkan yeni bir giderin bu Yönetmelikte değişiklik yapılıncaya kadar ödenmesinde, ödeme belgesine bağlanacak kanıtlayıcı belgeleri giderin çeşidine göre ayrı ayrı belirlemeye Maliye Bakanlığının yetkili olduğu hüküm altına alınmıştır.
Ayrıca, 08.03.2007 tarihli ve 26456 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan 24 Sıra Nolu Muhasebat Genel Müdürlüğü Genel Tebliğinin "Avukatlara yapılacak vekalet ücreti ödemelerinde aranacak belgeler" başlıklı 12 nci maddesinde, Yönetmeliğin 29 uncu maddesinin birinci fıkrasının (b) bendi ile 62 nci maddesinin birinci fıkrasının (a) bendi gereğince, idare aleyhine sonuçlanan davalar ve ilama bağlı borçlar nedeniyle karşı tarafın avukatına yapılacak vekalet ücreti ödemelerinde; ödemenin doğrudan avukata yapılması halinde serbest meslek makbuzunun ilgili maddede sayılan diğer belgelerle birlikte ödeme belgesine bağlanacağı, ödemenin doğrudan icra dairesine yapılması halinde ise serbest meslek makbuzunun aranmayacağı belirtilmiştir.
213 sayılı Vergi Usul Kanununun 236 ncı maddesinde, "Serbest meslek erbabı, mesleki faaliyetlerine ilişkin her türlü tahsilatı için iki nüsha serbest meslek makbuzu tanzim etmek ve bir nüshasını müşteriye vermek, müşteri de bu makbuzu istemek ve almak mecburiyetindedir," hükmü yer almakta, 375 Sıra Nolu Vergi Usul Kanunu Genel Tebliğinde de "İcra dairelerince borçludan alınarak müvekkili adına takibat yapan alacaklı taraf avukatına ödenmesine karar verilen avukatlık (vekalet) ücretlerinin avukata ödendiği anda, avukat tarafından borçlu adına en az iki nüsha serbest meslek makbuzu düzenlenecek olup, bir nüshası ödemeyi yapan memura verilecek; makbuzun avukatta kalan nüshasına ise icra dairesince ödemenin yapılmış olduğuna dair bir şerh düşülmesi ve ödemeyi yapan memur tarafından imzalanması şartı aranmayacaktır." hükmü yer almaktadır.
Diğer taraftan, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanununun 02.07.2012 tarihli ve 6352 sayılı Yargı Hizmetlerinin Etkinleştirilmesi Amacıyla Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılması ve Basın Yayın Yoluyla İşlenen Suçlara İlişkin Dava ve Cezaların Ertelenmesi Hakkında Kanunun 58 inci maddesiyle değişik 28 inci maddesinin ikinci fıkrasında; "Konusu belli bir miktar paranın ödenmesini gerektiren davalarda hükmedilen miktar ile her türlü davalarda hükmedilen vekalet ücreti ve yargılama giderlerinin, davacının veya vekilinin davalı idareye yazılı şekilde bildireceği banka hesap numarasına, bu bildirim tarihinden itibaren, birinci fıkrada belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde yatırılır. Birinci fıkrada belirtilen süreler içinde ödeme yapılmaması halinde, genel hükümler dairesinde infaz ve icra olunur." hükmü yer almaktadır.
Buna göre, mahkemeler tarafından ödenmesi hükme bağlanan avukatlık vekalet ücretinin idarelerce ödenmemesi halinde faiz, tazminat gibi ek mali külfetle karşılaşılmaması ve uygulama birliğinin sağlanması amacıyla, Merkezi Yönetim Harcama Belgeleri Yönetmeliğinin 29 ve 62 nci maddelerine göre yapılacak vekalet ücreti ödemelerinde ödeme arımda serbest meslek makbuzunun aranmaması uygun görülmüştür.
Ancak, vekalet ücretini hakeden avukatlar açısından vergiyi doğuran olayın kavranabilmesi amacıyla serbest meslek makbuzunun avukat tarafından ödeme tarihinden itibaren 10 gün içinde ödemeyi yapan idareye verilmesi gerektiği, verilmemesi ya da eksik düzenlenmesi hallerinde ise ödemeyi takip eden ay içinde avukatın bağlı olduğu vergi dairesine bildirileceği konusunda yazı ekindeki formun düzenlenerek işlemlerin yapılması gerekir.
Konu ile ilgili örnek bir olay doğrultusunda yapılması gereken işlemler aşağıda açıklanmıştır:
Genel bütçeli bir idarenin taraf olduğu ve kaybettiği bir dava sonucunda mahkeme karşı taraf avukatına 1.800,00 TL vekalet ücreti ödenmesine karar vermiştir. Kararda Katma Değer Vergisi ile ilgili herhangi bir hükme yer verilmemesi durumunda bu tutar KDV dahil şeklinde değerlendirilecek ve söz konusu tutar 1,18 e bölünmek suretiyle KDV hariç tutar bulunacaktır.
1.800,00/1,18=1.525,42 TL KDV hariç tutar
1.525,42 x%20=305,08 TL Gelir vergisi stopajı
1.524,42 x%09,48=14,46 TL Damga vergisi
1.525,42 x%18=274,58 TL KDV
Serbest meslek makbuzu olmadan avukatlara yapılacak vekalet ücreti ödemeleri için düzenlenecek ödeme emri belgesinde muhasebeleştirme işlemi de aşağıdaki şekilde yapılacaktır:
630.03.04.02.90-Giderler Hesabı 1.800,00
600.01.01.01.03- Gelirler Hesabı 305,08
600.01.05.01.01- Gelirler Hesabı 14,46
325- Nakit Talep ve Tahsisler Hesabı 1.480,46
805- Gelir Yansıtma Hesabı 319,54
800.01.01.01.03- Bütçe Gelirleri Hesabı 305,08
800.01.05.01.01-Bütçe Gelirleri Hesabı 14,46
830.03.04.02.90- Bütçe Giderleri Hesabı 1.800,00
835- Gider Yansıtma Hesabı 1.800,00
998.01.01- Diğer Nazım Hesaplar Hesabı 1.800,00
999- Diğer Nazım Hesaplar Karşılığı Hesabı 1.800,00
Özel bütçeli idareler ile düzenleyici ve denetleyici kurumların, kesilen gelir vergisi tevkifatı ile damga vergisini 360-Ödenecek Vergi ve Fonlar Hesabına kaydetmesi gerekmektedir.
Bilgilerini ve gereğini arz ve rica ederim.
Naci AGBAL
Maliye Bakanı
EK: Form
DAĞITIM:
5018 Sayılı Kanuna Ekli (I), (II) ve (III) Sayılı Cetvellerde Yer Alan Kamu İdarelerine
81 İl Valiliğine (Defterdarlık)
Merkez Saymanlık Müdürlüklerine
AVUKATLARA YAPILACAK VEKALET ÜCRETİ ÖDEMELERİNDE SERBEST MESLEK MAKBUZU TANZİM EDİLMESİNE İLİŞKİN BİLGİLENDİRME FORMU
İdare Adı
Harcama Birimi
Avukatın Adı ve Soyadı
T.C. Kimlik Numarası
Tahakkuk İşlem Tarifti ve Numarası
Ödemenin Çeşidi
Ödenecek Tutar
Yukarıda yazılı vekalet ücreti ve yargılama giderlerine ilişkin olarak serbest meslek makbuzunun ödeme tarihten itibaren 10 (On) gün içinde düzenlenip idaremize verilmesi gerekir. Bu süre zarfında serbest meslek makbuzunun idaremize ibraz edilmemesi halinde bu durum bağlı olduğunuz vergi dairesine bildirilecektir. …/…/201...
TEBELLÜĞ EDEN
AVUKAT TEBLİĞ EDEN İDARE
Adı ve Soyadı :.
imzası :.
