TÜRKİYE CUMHURİYETİ İLE İRAN İSLAM CUMHURİYETİ ARASINDAKİ TERCİHLİ TİCARET ANLAŞMASI

Karar Sayısı : 2014/6916

04.11.2014 tarih ve 29165 sayılı R.G.

…Eşyanın Tercihli Menşeinin Tespiti Hakkında Yönetmelik

Tarife Kontenjanı Uygulanması Hakkında Karar 2014-7137

Tasarruflu Yazılar 1

29 Ocak 2014 tarihinde Tahran’da imzalanan ve 10/9/2014 tarihli ve 6555 sayılı Kanunla onaylanması uygun bulunan ekli “Türkiye Cumhuriyeti ile İran İslam Cumhuriyeti Arasındaki Tercihli Ticaret Anlaşması”nın onaylanması; Dışişleri Bakanlığının 9/10/2014 tarihli ve 6998679 sayılı yazısı üzerine, 31/5/1963 tarihli ve 244 sayılı Kanunun 3 üncü maddesine göre, Bakanlar Kurulu’nca 20/10/2014 tarihinde kararlaştırılmıştır.

Dibace

Türkiye Cumhuriyeti ve İran İslam Cumhuriyeti (bundan sonra “Türkiye” ve “İran veya uygun olduğu yerlerde “Akit Taraflar” olarak adlandırılacaklardır),

Köklü dostluk ve kardeşlik ilişkilerinin BİLİNCİYLE;

Türkiye Cumhuriyeti ile İran İslam Cumhuriyeti arasında Tercihli Ticaret Anlaşmasının (bundan sonra “bu Anlaşma” olarak ifade edilecektir) iki ülke arasındaki ekonomik ve ticari ilişkiler için yeni bir atmosfer yaratacağını ÜMİT EDEREK;

Yakın ekonomik ortaklıklarının güçlendirilmesinin iktisadi ve özel yararlar getireceğini ve halklarının yaşam standartlarını iyileştireceğini KABUL EDEREK;

Bu Anlaşmanın içeriğinin giderek genişleyeceğine ve yeni Karşılıklı çıkar alanlarına taşınacağına İNANARAK;

Akit Tarafların diğer ikili, bölgesel ve çok taraflı anlaşmalarından doğan hak ve yükümlülüklerinin bu Anlaşmanın maddelerinden etkilenmeyeceğini DİKKATE ALARAK;

“Türkiye Cumhuriyeti ile Avrupa Ekonomik Topluluğu arasında Ortaklık Tesis Eden Anlaşma”yı DİKKATE ALARAK;

İran’ın Dünya Ticaret Örgütü’ne katılımına ilişkin çabalarının desteklenmesi ihtiyacını GÖZÖNÜNDE BULUNDURARAK;

Ekonomik kalkınmalarının daha da geliştirilmesi amacıyla, ticarete konu malların çeşitlendirilmesi ihtiyacını VURGULAYARAK;

Ticaretin önündeki engellerin, bu Anlaşma yoluyla aşamalı olarak azaltılması ve ortadan kaldırılmasının, ticaretin artırılmasına katkıda bulunacağını KABUL EDEREK;

Aşağıda yer alan şekilde anlaşmışlardır:

MADDE 1

Amaçlar

1. Akit Taraflar, Tercihli Ticaret Anlaşması tesis edilmesi hususunda mutabakata varmıştır.

2. İşbu Anlaşmanın amacı, Türkiye ile İran arasında ticari ilişkileri özellikle aşağıda ifade edilen hususlar vasıtasıyla güçlendirmektir:

a. 4’üncü maddede yer alan genel prensipler;

b. Tarifelerin indirilmesi ve tarife dışı engeller ile tarife benzeri engellerin ortadan kaldırılması;

c. Akit Taraflar arasındaki iktisadi ilişkilerin ahenkli şekildi gelişmesi yoluyla ticaretin genişletilmesi ve teşvik edilmesi;

d. Akit Taraflar arasında adil rekabet koşulların yaratılması;

e. Akit Taraflar arasında ticaretin sürdürülebilir büyümesi için daha güvenli ve öngörülebilir ortamın yaratılması;

f. Akit Taraflar arasındaki ticari alışverişin çeşitlendirilmesinin kolaylaştırılması.

MADDE 2

Anlaşmanın Yorumlanması

Bu Anlaşmanın maddeleri, Akit Tarafların bu Anlaşmayı iyi niyeti çerçevesinde uygulamak zorunda olduğu ve yükümlülüklerinden kaçınmayacakları dikkati alarak; uluslararası kamu hukukunun yorumlamaya ilişkin teamül kurallarına uygun biçimde yorumlanacaktır. Bu Anlaşmanın ekleri, bu Anlaşmanın ayrılmaz parçalarıdır.

MADDE 3

Tanımlar

Bu Anlaşmanın amaçları kapsamında;

a. “Tarifeler”, Akit Tarafların ülkelerinde yürürlükte olan mevzuat kapsamında tesis edilen tarife cetvellerinde tanımlanan gümrük tarifeleri veya tarife benzeri etki doğuran gümrük vergileri anlamına gelmektedir. Tarifeler, 10’uncu madde ile uyumlu bir biçimde uygulanan hiçbir dampinge karşı ya da telafi edici vergiyi ve 11’inici madde uyarınca uygulanan korunma önlemlerini içermez;

b. “Tarife-Benzeri Önlemler” . yalnızca ithal edilen ürünlerden tahsil edilen dış ticaret işlemlerindeki tarifeler hariç olmak üzere tarife benzeri etkili ücretler ye gümrük harçları anlamına gelmektedir. Benzer yerli ürünlere aynı usulde uygulanan dolaylı vergiler ve harçlar veya belirli hizmetlerin verilmesi karşılığında alman ithalat harçları ve bu Anlaşma kapsamında izin verilen diğer vergiler tarife-benzeri önlemler olarak değerlendirilmeyecektir.

c. “Tarife-Dışı Engeller”. Akit Taraflar arasındaki ticareti ciddi bir biçimde engelleyecek veya ithalatı kısıtlayacak tarife ve tarife-benzeri önlemler dışındaki herhangi bir önlem, düzenleme veya uygulama anlamına gelmektedir. Bu Anlaşma kapsamında izin verilen önlemler tarife-dışı engeller olarak değerlendirilmeyecektir.

d. “‘Mallar”, Gümrük Tarife İstatistik Pozisyonu altıdaki emtia ve ürünleri içermektedir,

e. “Tercihli Ticaret” bir Akit Tarafın, malların dolaşımında tarifelerin ortadan kaldırılması veya azaltılması ve tarife-dışı engellerin ortadan kaldırılması suretiyle, bu Anlaşma kapsamında tanıdığı herhangi bir tavizi veya ayrıcalığı ifade eder.

f.”Ortak Komite” bu Anlaşmanın 19’uncu maddesi çerçevesinde, tesis edilen Komiteyi ifade eder,

MADDE 4

Genel Prensipler

Bu Anlaşma, Akit Tarafların ekonomik kalkınma seviyelerini, dış ticaretinin seyrini, ticaret ve tarife politikalarını göz önünde bulundurarak. Akit Tarafların eşit olarak fayda sağlaması amacıyla, avantajların mütekabiliyeti ilkesi uyarınca uygulanacaktır.

MADDE 5

Kapsam

Bu Anlaşmanın hükümleri. Akit Taraflar arasında, bu Anlaşmanın Ek I-A ve Ek I-B’ sinde yer verilen. Akit Taraflar ülkeleri menşeli ürünlere ilişkin mal ticaretine uygulanacaktır.

MADDE 6

Tavizlerin Teatisi

1. Akit Taraflar, bu Anlaşmanın EK-II’ sindeki menşe kurallarına ilişkin hükümlere uygun olarak, bu Anlaşmanın EK I-A ve EK I-B’ sinde listelenen ürünler için birbirlerine taviz tanıyacaktır.

Her bir ürün için, bu Anlaşmada belirtilen indirimlerin tatbik edileceği temel tarife oranı, bu Anlaşmanın EK I-A ve EK I-B’ sinde gösterilmektedir.

2. Bu Anlaşmanın yürürlüğe girişinden önce ve sonra, bu Anlaşmanın EK-I A ve EK I-B’ sindeki ürünler için erga omnes temelde bir tarife indirimi yapılması halinde, söz konusu indirilmiş tarife oranları, indirimlerin yapıldığı tarihten itibaren, bu maddenin 1’inci paragrafında belirtilen temel tarife oranlarının yerini alacaktır.

3. Akit Taraflar, aksi belirtilmediği sürece, bu Anlaşmanın yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, bütün tarife-dışı engelleri ve malların dolaşımında eşdeğer etkiye sahip tedbirleri kaldırma hususunda mutabıktırlar.

Bu Anlaşmanın yürürlüğe girmesini takiben, yeni tarife-dışı engel ve ürünlerin dolaşımında eşdeğer etkiye sahip herhangi bir tedbir yürürlüğe konulmayacaktır.

4. Akit Taraflar, tarife-benzeri önlem listelerinin teatisinin ardından, malların dolaşımında mevcut olan tarife-benzeri önlemleri bu Anlaşmanın yürürlüğe girmesini takiben kaldıracaktır.

Bu Anlaşmanın yürürlüğe girmesinin ardından, malların dolaşımında yeni tarife benzeri önlem yürürlüğe konulmayacaktır.

5. Akit Taraflar, bu Anlaşmada aksi ifade edilmedikçe, karşılıklı rıza olmaksızın kendi tercihli tarife oranlanın arttırmamayı taahhüt eder.

6. Akit Taraflar, Ortak Komitedeki istişareler vasıtasıyla, ikili ticaretin daha fazla serbestleştirilmesini değerlendirecektir.

MADDE 7

En Çok Kayrılan Ülke Kuralı

Akit Taraflar, birbirlerine karşı kayıtsız ve şartsız olarak, ticarete uygulanan tüm kural, düzenleme ve usul ve formalitelerle ilgili olarak, başka bir ülkeye yönelik tatbik edilenden daha az elverişli koşullarda muamelede bulunmayacaktır. Bununla birlikte, Akit Taraflar arasında belirli bir karşılıklı anlaşma bulunmadıkça, taraflar; bir Akit Tarafın otonom rejim, serbest ticaret anlaşması, tercihli ticaret anlaşması, bölgesel ticaret anlaşması, gümrük birliği anlaşması veya çok taraflı ticaret anlaşması çerçevesinde başka bir ülkeye uyguladığı tarife kotaları veya tarife tavizlerinden faydalanmayacaktır.

MADDE 8

Ulusal Muamele

Akit Taraflardan birinin diğer Akit Tarafa ithal edilen malları; bu malların satışını, satışa sunulmasını, satın alınmasını, nakliyesini, dağıtımını ve kullanımını etkileyen kanunlar, düzenlemeler ve koşullar çerçevesinde, ulusal menşeli benzer ürünlerden daha az elverişli muameleye tabi tutulmayacaktır.

MADDE 9

Menşe Kuralları

1. Akit Taraflar, aralarındaki ticarette tercihli menşe kuralları uygulama konusunda anlaşmıştır.

2. Bu Anlaşmanın hükümleri kapsamındaki ürünler, bu Anlaşmanın ayrılmaz bir parçası olan Ek II’ sinde belirlenen menşe kurallarını sağlamak koşuluyla, tercihli muameleye tabi olacaktır.

3. Ek II’ de yer alan menşe kurallarının değiştirilmesi ihtiyacının doğması halinde, Ortak Komite gerekli işlemleri başlatacaktır.

MADDE 10

Dampinge Karşı ve Telafi Edici Önlemler

1. Damping ya da sübvansiyon nedeniyle ortaya çıkan zararların telafi edilmesi için, Akit Taraflar ulusal yasaları ve düzenlemeleri ile uyumlu olarak dampinge karşı ve telafi edici tedbirler uygulama hakkına sahiptir.

2. Yerli sanayi tarafından usulüne uygun olarak hazırlanmış başvurunun alınmasının ardından ve dampinge karşı soruşturma başlatılmasından önce, ithalatçı Tarafın yetkili mercileri ihracatçı Tarafın yetkili mercilerine makul bir süre içerisinde bildirimde bulunacaktır.

3. Soruşturma başlatılır başlatılmaz, ithalatçı Tarafın yetkili mercileri, alınan yazılı başvurunun gizli olmayan metnini, bilinen ihracatçılara ve ihracatçı Tarafın yetkili mercilerine temin edecektir.

4. Soruşturmada kullanılacak soru formlarını alan ilgili taraflara yanıt için en az 30 günlük süre verilecektir. 30 günlük sürenin uzatılması ile ilgili talepler dikkate alınacak ve neden gösterilmesi üzerine, mümkün olduğu takdirde bu tür bir uzatım verilecektir.

5. İthalatçı Tarafın yetkili mercileri, nihai kararın verilmesi öncesinde, kesin tedbirler uygulanacaksa, karara temel teşkil edecek temel olgular ile ilgili olarak ihracatçı Tarafı bilgilendireceklerdir. Söz konusu bildirim, tarafların kendi çıkarlarını savunmaları için yeterli bir sürede yapılacaktır.

MADDE 11

Korunma Önlemleri

1. Akit Tarafların iç hukuk ve düzenlemeleri çerçevesinde uygulanan korunma önlemlerine ilişkin hakları ve yükümlülüklerine halel getirmemek üzere, şayet, bu Anlaşmadaki tarife oranının indirilmesinin veya ortadan kaldırılmasının sonucu olarak diğer Akit Taraf ülkesine ithal edilen Akit Taraf menşeli malların, mutlak şekilde veya yerli ürüne kıyasla artan miktarda ve benzer ya da doğrudan rekabetçi ürün üreten yerli sanayiye ciddi bir şekilde zarar vermesi ya da zarar verme tehdidine yol açması halinde, ithalatçı Taraf, 20’inci maddede belirtildiği üzere diğer Tarafla ön danışmalarda bulunarak, korunma tedbirleri alabilir.

2. Korunma önlemleri uygulanmadan önce, bu önlemi uygulama her iki Akit Tarafça kabul edilebilir bir çözümün bulunmasını için gerekli tüm bilgileri diğer Akit Tarafa sunacaktır. Böyle bir çözüm bulmak amacıyla Akit Taraflar, derhal danışmalarda bulunacaktır. Danışmalar sonucunda, Akit Taraflar 30 gün içerisinde bir anlaşmaya varamazsa, şikayette bulunan Akit Taraf, korunma önlemleri uygulayabilecektir.

3. İthalatçı Taraf, şu korunma önlemlerini alabilir:

(a) Bu Anlaşma kapsamında ilgili mallara sağlanan daha fazla tarife oranı indirimini

askıya alır veya;

(b) Mal üzerindeki tarife oranını;

(i) Koruma önleminin alındığı tarihte mal üzerinde yürürlükte olan gümrük vergisinin veya;

(ii) Ek I-A ve Ek 1-B’de belirtilen temel tarife oranını gümrük vergisi oranının az olanını aşmayacak şekilde arttırabilir.

MADDE 12

Standartlar, Teknik Düzenlemeler ile Sağlık ve Bitki Sağlığı Önlemleri

1. Akit Taraflar, teknik düzenlemelerin, uygunluk değerlendirme prosedürlerinin ve standartların, karşılıklı ticareti engellemek veya yerli üretimi korumak için engeller oluşturacak bir yaklaşımla hazırlanmayacağını, onaylanmayacağını veya uygulanmayacağını temin eder.

2. Akit Taraflar şu hususları temin eder;

a. Sağlık ve bitki sağlığı önlemlerinin, bilimsel ilkeler temelinde, sadece insan, hayvan ve bitki sağlığı veya hayatını korumak için gerekli alanda uygulanacağını ve ilgili bilimsel bilginin ve bölgesel koşullarının uygunluğu dikkate alınarak, yeterli delil olmaksızın sürdürülmeyecektir.

b. Standartlar ve teknik düzenlemeler karşılıklı ticarete gereksiz engeller çıkarma amacı ya da etkisiyle hazırlanamaz, kabul edilemez ya da uygulanamaz. Bu amaçla teknik düzenlemeler, uygulamama halinin yaratacağı risk dikkate alınarak, meşru bir amacın gerçekleştirilmesi için gerekli olandan daha fazla ticareti kısıtlayıcı olamaz. Bu tür meşru amaçlar diğerlerine ilaveten; bu Anlaşmanın 16’ncı ve 17’nci midelerinde tanımlananlar, aldatıcı uygulamaların önlenmesi, çevrenin korunmasıdır. Bu risklerin ölçülmesinde, değerlendirmenin ilgili unsurları; diğerlerinin yanı sıra, mevcut bilimsel ve teknik bilgiler, ilgili işlem teknolojileri ve ürünün nihai kullanım amacı olacaktır.

MADDE 13

Diğer Anlaşmalarda Düzenlenen Ticari İlişkiler

Bu Anlaşma. Akit Tarafların diğer ülkelerle gümrük birliği, serbest ticaret alanı, tercihli ticaret anlaşması, çok taraflı ticaret anlaşması veya sınır ötesi ticaret düzenlemeleri kurmasını veya sürdürmesini engellemeyecektir.

MADDE 14

Ödemeler Dengesi Güçlükleri

Akit Taraflardan biri ciddi bir ödemeler dengesi güçlüğü içinde veya tehdidi altında olduğu takdirde. Uluslararası Para Fonu Anlaşmasının VIII’ inci ve XIV’ üncü maddeleri çerçevesinde düzenlenen şartlara istinaden, sınırlı bir süre için ve ödemeler dengesi durumunu iyileştirmek için gerekenin ötesine gitmeyecek kısıtlayıcı önlemler alabilir. Akit Taraf, söz konusu önlemlerin yürürlüğe girişi hakkında diğer Tarafı derhal haberdar edecek ve mümkün olan en kısa zamanda bunların kaldırılmasına yönelik takvimi diğer Tarafa sunacaktır.

MADDE 15

Yeniden İhraç ve Ciddi Kıtlık Hükmü

1. Bir Akit Tarafın, başka bir ülkeden mal ithalatında veya biri ülkeye mal ihracatında bir yasaklama ya da kısıtlama uygulaması veya sürdürmesi halinde, bu Anlaşmadaki hiçbir hüküm Akit Tarafın şunları yapmasını engelleyecek şekilde yorumlanamaz:

a, Başka ülkenin buna benzer mallarının diğer Akit Taraf ülkesinden ithalatının sınırlandırılması veya yasaklanması ya da;

b. Diğer Akit Taraf ülkesine bu ürünün ihraç edilmesini, bu ürünün diğer Akit taraf ülkesinde tüketilmeksizin doğrudan veya dolaylı olarak Anlaşmaya taraf olmayan ülkelere yeniden ihraç edilmemesi koşulunun talep edilmesi.

2. İlaveten, işbu Anlaşmanın hükümleri herhangi bir Akit Tarafın, ihracatçı Taraf için gerekli bir üründe ciddi kıtlığı veya kıtlık tehdidini engellemek ya da kaldırmak için gerekli ticareti kısıtlayıcı önlemleri almasını veya uygulamasını engellemez. Bu önlemler, ayrım gözetilmeyecek şekilde uygulanacak ve devam etmelerini haklı kılan koşullar sona erdiğinde kaldırılacaklardır. Akit Taraflar birbirlerini bu Madde’ye göre aldıkları önlemler hakkında derhal bilgilendireceklerdir.

MADDE 16

Genel İstisnalar

Akit Taraflar arasında ticarette keyfi veya haksız ayrımcılık ya da gizli kısıtlama tesis edecek şekilde uygulanmamak şartıyla, bu Anlaşmadaki hiçbir hüküm, kamu ahlakı, dini değerler, ulusal güvenlik; insan, hayvan ve bitki hayatının ve sağlığının korunması, sanatsal, tarihi veya arkeolojik değeri haiz milli hazinelerin korunması; tükenebilir doğal kaynakların ve genetik kaynakların korunması, altın ve gümüşe ilişkin kurallar ve fiyatları bir hükümet istikrar planı çerçevesinde dünya fiyatlarının altında tutulan bu maddelerin ihracatına ilişkin kuralların haklı kıldığı sebeplerle, ithalat, ihracat veya transit ürünler üzerindeki yasaklamaları veya kısıtlamaları engellemez.

MADDE 17

Güvenlik İstisnaları

Bu Anlaşmada yer alan hiçbir hüküm. Akit Taraflardan birinin, güvenlik gerekleri amacıyla

a. Temel güvenlik çıkarlarına aykırı gizli bir bilgi açıklanmasının önlenmesi için;

b. Temel güvenlik çıkarlarının korunması yahut uluslararası yükümlülüklerin veya ulusal politikaların yerine getirilmesi için örneğin:

i. bu tarz önlemlerin spesifik olarak askeri amaçlı olmayan ürünlerde rekabet koşullarını bozmaması şartıyla, silah, mühimmat ve savaş malzemelerinin ticaretiyle ilgili olarak ve askeri bir tesisin ihtiyaçlarını gidermek amacıyla doğrudan veya dolaylı yürütülen diğer malların, malzemelerin ve hizmetlerin ticaretiyle alakalı olarak veya

iii. biyolojik ve kimyasal silahların, nükleer silahların veya diğer nükleer patlayıcı cihazların yayılmasının engellenmesiyle ilgili olarak veya

iii. savaş veya diğer ciddi uluslararası gerilim zamanlarında alındığında.

gerekli gördüğü herhangi bir önlemi almasını engellemez

MADDE 18

Şeffaflık

1. Akit Taraflardan birinin isteği üzerine, her bir Akit Tarat bu Anlaşma”nın işleyişini etkileyebilecek mevcut ya da taslak bir önleme ilişkin olarak, 30 gün içerisinde bilgi; verecek veya diğer Akit Tarafın sorduğu herhangi bir soruya cevap verecekti

2. Akit Taraflar, bu Anlaşma’nın kapsadığı herhangi bir ticari konuya ilişkin kanun ve kurallarının yayınlanmasını veya kamuya açık olmasını sağlayacaktır.

MADDE 19

Ortak Komite

1. Bu Anlaşma ile Akit Tarafların temsilcilerinden müteşekkil bir Ortak Komite kurulmuştur. Ortak Komite, bu Anlaşmanın uygulanmasında kat edilen gelişmeyi gözden geçirmek için yılda en az bir defa toplanacaktır. Ayrıca, Akit Taraflardan her biri, diğer Akit Tarafa bildirmek suretiyle olağanüstü toplantı tertip edilmesini talep edebilir.

2. Ortak Komite, bu Anlaşmanın hükümleri çerçevesinde kendisine verilen görevlerden herhangi birini üstlenebilir. Akit Taraflardan birinin isteği ve diğer Akit Tarafın onayı üzerine. Ortak Komite bu Anlaşmanın uygulanmasını etkileyen başka herhangi bir konuyu da inceleyebilir.

3. Ortak Komite, bu Anlaşmada öngörülen hallerde bu Anlaşmada yapılacak değişiklikler dahil olmak üzere kararlar alabilir. Ortak Komite, ayrıca, bu Anlaşma ile ilgili konularda tavsiyelerde bulunabilir.

4. Bu Anlaşmada herhangi bir değişikliğe ilişkin Ortak Komite tarafından alınan kararlar.

22”inci madde uyarınca Akit Tarafların iç onay süreçlerinin tamamlanmasına bağlı olacaktır.

5. Ortak Komite kararları oybirliği ile alınır.

6. Ortak Komite çalışmalarına ilişkin usul kurallarını ilk toplantısında belirleyecektir.

7. Ortak Komite, gerekli gördüğü halde alt komiteler ve çalışma grupları kurabilir.

MADDE 20

Danışmalar

1. Akit Taraflardan her biri, bu Anlaşma’nın uygulanmasını etkileyecek herhangi bir konu hakkındaki danışma taleplerine olumlu yaklaşacak ve danışmalar için yeterli fırsat sağlayacaktır.

2. Ortak Komite, 1 ‘inci paragraf uyarınca danışmalar aracılığıyla tatmin edici bir sonuca ulaşılması mümkün olmayan bir konunun değerlendirilmesi için Akit Taraflardan birinin talebinin ulaştığı tarihten itibaren 30 gün içerisinde toplanacaktır.

MADDE 21

Anlaşmazlıkların Halli

1. Bu Anlaşmanın yorumundan ve/veya uygulanmasından kaynaklanan anlaşmazlıklar ilk olarak ikili danışmalar yoluyla çözülecektir.

2. Ortak Komitenin, anlaşmazlığın kendisine iletilmesinden itibaren 60 gün içerisinde toplanmaması ya da 45 gün içerisinde karşılıklı tatmin edici bir çözüme ulaşılamaması halinde, uyuşmazlık Akit Taraflardan biri tarafından Tahkim Paneline havale edilebilir.

3. Tahkim Panelinin çalışma usulleri ve Tahkim Panelinin kararını sunması için gerekli olan süre Ortak Komite tarafından belirlenir.

4. Taraflar anlaşmazlıkların incelenmesi ve çözümü için Ortak Komiteye ve Tahkim Paneline her türlü yardımı sağlayacaklardır.

5. Tahkim Paneli üç kişiden oluşur. Her bir Akit Tarafın havale tarihinden itibaren 20 gün içerisinde atayacağı birer üye ve Ortak Komitenin havale tarihinden itibaren 45 gün içerisinde başkan olarak görev yapmak üzere seçeceği üçüncü üyeden oluşur. Üçüncü hakem Akit Taraflardan herhangi birinin vatandaşı olmayacak ve atanması esnasında Akit Tarafların her ikisinin de diplomatik ilişkileri olan bir ülkenin vatandaşı olacaktır. Tahkim Panelinin kuruluş tarihi, Başkanın atandığı tarih olacaktır.

6. Tüm hakemler; tarafsız, güvenilir ve sağlam muhakeme; temeline dayalı olarak seçilecekler ve hukuk, uluslararası ticaret veya bu anlaşma ile ilgili diğer konularda veya uluslararası ticaret anlaşmalarından kaynaklanan anlaşmazlıkların çözümü konusunda tecrübeli veya özel bilgi sahibi olacaklardır. Hakemler bağımsız olacaklardır, kendi yetkileriyle hareket edecekler ve anlaşmazlıkla ilgili hiç bir Tarafla veya kuruluşla bağlantıları olmayacak veya hiçbir Taraftan ya da kuruluştan talimat almayacaklardır.

7. Akit Taraflarca başka şekilde kararlaştırılmadığı sürece, Tahkim Paneli çalışmalarını şikayet edilen Akit Tarafın ülkesinde gerçekleştirecektir. Tahkim Paneli Akit Taraflar taraflar arasında mutabakata varılan hükümler çerçevesinde kendi prosedürünü belirleyecektir. Akit Tarafların her biri. kendi hakeminin ve tahkim sürecindeki sunumlarının masraflarını kendisi üstlenecektir. Başkanın masrafları ve Tahkim Panelinin diğer masrafları Akit Taraflarca eşit olarak üstlenilecektir.

8. Akit Taraflar Tahkim Paneli veya Ortak Komite kararlarının uygulanmasına yönelik gerekli tüm önlemleri alacaktır. Bir Akit Tarafın kararları uygulamada başarısız olması halinde diğer Akit Taraf eşdeğer tercihli uygulamasını geri çekme hakkına sahip olacaktır.

MADDE 22

Yükümlülüklerin Yerine Getirilmesi

1. Akit Taraflar, bu Anlaşmanın amaçlarının başarıya ulaşmasını ve bu Anlaşmadan doğan yükümlülüklerinin yerine getirilmesini teminen gerekli bütün önlemleri alacaklardır.

2. Akit Taraflardan biri, diğer Akit Tarafın bu Anlaşmadan, doğan bir yükümlülüğünü yerine getirmediği kanısına varırsa, söz konusu Akit Taraf, ilk olarak bu Anlaşmanın 20 ve 21’ inci maddesinde öngörülen usullere başvuracaktır.

3. Eğer danışma talebinin ulaşmasından itibaren 45 gün içerisinde danışma yapılmazsa veya Ortak Komite danışma talebinin ulaşmasından itibaren 60 gün içinde toplanmazsa veya Tahkim Paneli danışma talebinin ulaşmasından itibaren 60 gün içinde bir kurulamaz ise, Akit Taraf; eşdeğer tercihli uygulamasını geri çekme hakkına sahip olacaktır.

MADDE 23

Tadilat ve Gözden Geçirme

1. Akit Taraflar, bu Anlaşmanın hükümlerini karşılıklı rıza çerçevesinde ve uygulamadan edinilen tecrübeyi dikkate alarak, değiştirebilir veya geliştirebilirler. Bu amaçla, Akit Tarafların her biri, ikili ticaretin daha da serbestleştirilmesini geliştirmek amacıyla tavsiyelerde bulunabilecektir.

2. Bu Anlaşmada yapılacak her türlü değişiklik, Akit Tarafların ayrı ayrı iç onay süreçlerinin tamamlanmasına tabi olacaktır.

3. Herhangi bir değişiklik, Akit Taraflardan her birinin değişikliğin yürürlüğe girmesi için ulusal mevzuatlarının gerektirdiği tüm süreçleri tamamladığını teyit eden diplomatik yazılarının teatisini takip eden ikinci ayın ilk gününde yürürlüğe girecektir.

MADDE 24

Tavizlerin Tadilatı

1. Akit Taraflardan herhangi biri, bu Anlaşmanın yürürlüğe girmesinden bir yıl sonra, tavizler ile ilgili geri çekme veya değiştirme niyetini uygun bir zaman çerçevesinde diğer Akit Tarafa bildirebilir.

2. Tavizini değiştirmek veya geri çekmek isteyen Akit Taraf mutabakat sağlamak üzere diğer Akit Tarafla istişare ve/veya müzakereler gerçekleştirecektir. Söz konusu değişiklikler, bu Anlaşmanın 23’nci maddesi çerçevesinde yürürlüğe girecektir.

3. Bildirimin alınmasını takip eden altı ay içerisinde Akit Taraflar arasında mutabakata varılamazsa ve bildirimi yapan Akit Taraf söz konusu tavizin değiştirilmesi veya geri alınması talebini sürdürürse, diğer Akit Taraf uygun bir zaman çerçevesinde eşdeğer tavizleri değiştirebilecek veya geri çekebilecektir.

MADDE 25

Yürürlük Süresi ve Fesih

1. İşbu Anlaşma sınırsız bir süre için akdedilmiştir.

2. Akit Taraflardan herhangi biri, bu Anlaşmanın feshini diğer Akit Tarafa yazılı olarak bildirebilir. Bu Anlaşma, fesih bildiriminin diğer Akit Tarafa ulaştığı tarihten sonraki yedinci ayın birinci günü sona erecektir.

MADDE 26

Yürürlüğe Girme

1. İşbu Anlaşma, Akit Tarafların her birinin işbu Anlaşmanın yürürlüğe girmesi için ulusal mevzuatında gerekli görülen tüm işlemleri tamamladığını teyit eden son yazılı bildirimin diplomatik kanallar vasıtasıyla ulaştığı tarihten sonraki ikinci ayın birinci günü yürürlüğe girecektir.

2. Bunun kanıtı olarak. Hükümetlerine yetkilendirilen aşağıdaki imza sahipleri işbu Anlaşmayı imzalamışlardır.

İşbu Anlaşma, Tahran’da, 29 Ocak 2014 tarihinde, bütün metinler eşit derecede muteber olmak üzere, her biri Türkçe, Farsça ve İngilizce dillerinde, iki orijinal nüsha olarak yapılmıştır. İşbu Anlaşmanın yorumunda farklılık olması halinde İngilizce metin esas alınacaktır.

TÜRKİYE CUMHURİYETİ İRAN İSLAM CUMHURİYETİ

HÜKÜMETİ ADINA HÜKÜMETİ ADINA

NİHAT ZEYBEKCİ MOHAMMAD REZA NEMATZADEH

EKONOMİ BAKANI SANAYİ, MADENLER VE TİCARET BAKANI

ANLAŞMANIN DEVAM METİNLERİ VE EKLER İÇİN AŞAĞIDAKİ LİNKİ KULLANABİLİRSİNİZ

http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/11/20141104-2-1.pdf