AB REKABET POLİTİKASINA UYUM
Avrupa Birliği’nin temel ekonomik hedefi, üye ülkeler arasında tüm ekonomik engellerden arındırılmış bir ortak pazar oluşturmaktır. Rekabet hukuku kuralları bu temel amaca ulaşılmasında Topluluğa üye ülke ve Topluluk organlarının büyük bir duyarlılıkla izledikleri araçlar olmuştur.
Dolayısıyla rekabet politikası, Türkiye AB ortaklık ilişkileri ve Gümrük Birliği çerçevesinde büyük önem taşımaktadır.
Türkiye ile Avrupa Birliği arasındaki Gümrük Birliği kapsamında, rekabet kuralları ve mevzuat uyumu ile uygulamalarda işbirliğine ilişkin yükümlülükler 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı’nın 30 ila 42. maddelerinde düzenlenmiştir
Sözkonusu maddelerde, AB ile Türkiye arasındaki ticareti etkilediği ölçüde, “teşebbüsler arasında rekabeti bozucu veya kısıtlayıcı anlaşma, karar ve uygulamalar” ile “hakim durumun kötüye kullanılması” yasaklanmış ve Türkiye’nin, Gümrük Birliği’nin öngördüğü ekonomik bütünleşme için gerekli olan mevzuat uyumunu gerçekleştirmesi yükümlülüğüne işaret edilmiştir. Ayrıca, Gümrük Birliği’nin yürürlüğe girmesinden itibaren bir yıl içerisinde, AB’de yürürlükte bulunan tüm blok muafiyet yönetmeliklerinde ve AB makamlarınca geliştirilen içtihat hukukunda yer alan ilkelerin Türkiye’de de uygulanmasının sağlanması öngörülmüştür. Bunlara ek olarak, sözkonusu Karar’ın 38. maddesinde, Topluluğun rekabet politikası kapsamında alacağı ve Türkiye’nin çıkarlarını etkileyecek kararları Türkiye’ye bildirmesi konusu hükme bağlanmış; Karar’ın 41. maddesinde ise taraflar arasında rekabet konusunda işbirliği yapılması hükmüne yer verilmiştir.
AB’NİN REKABET POLİTİKASINA UYUM ÇERÇEVESİNDE ALINAN TEDBİRLER
KONU | AB MEVZUATI | TÜRK MEVZUATI |
Haksız Rekabetin Önlenmesi | Roma Antlaşması madde 85- 91 | Rekabetin Korunması Hakkında 4054 sayılı Kanun (13.12.1994 tarih ve 22140 sayılı R.G.) * Rekabet Kurulu 27.2.1997 tarih 22918 sayılı R.G’de yayımlanan 97/9090 sayılı Kararname ile oluşturulmuştur. Rekabet Kurulu tarafından çıkarılan tebliğler - Rekabet Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında 1997/1 Sayılı Tebliğ
- Anlaşmalar, Uyumlu Eylemler ve Teşebbüs Birliği Kararlarının, Kanunun 10. maddesine Göre Bildiriminin Usul ve Esasları Hakkında 1997/2 Sayılı Tebliğ
- Tek Elden Dağıtım Anlaşmalarına İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği (No: 97/3)
- Tek Elden Satın Alma Anlaşmalarına İlişkin Grup Muafiyeti Tebliği (No: 97/4)
- Rekabet Kurumu Teşkilatının Oluşturulduğuna İlişkin Tebliğ (No: 97/5)
- Rekabet Kurumu Teşkilatının Oluşturulmasından Sonra Teşebbüslerin ve Teşebbüs Birliklerinin 4054 Sayılı Kanun'dan Doğan Hak ve Yükümlülüklerine İlişkin Tebliğ (No: 97/6)
- 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un 16. ve 17. Maddelerinde Düzenlenmiş Olan İdari Para Cezalarının 1998 Bütçe Yılı Sonuna Kadar Geçerli Olmak Üzere Artırılmasına İlişkin Tebliğ (No: 98/1)
- Rekabet Kurulu'ndan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında 1997/1 Sayılı Tebliğ'in 4. maddesinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Tebliğ (98/2)
- Motorlu Taşıtlar Dağıtım ve Servis Anlaşmalarına İlişkin Grup Muafiyeti Hakkında Tebliğ (No:98/3)
- Özelleştirme Yoluyla Devralmaların Hukuki Geçerlilik Kazanabilmesi için Rekabet Kurumuna Yapılacak Ön Bildirimlerde ve izin Başvurularında Takip Edilecek Usul ve esaslar Hakkında Tebliğ (No: 98/4)
- Rekabet Kurumuna Yapılacak Ön Bildirimlerde ve İzin Başvurularında Takip Edilecek Usul ve Esaslar Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (No:98/5)
- Rekabet Kurulundan İzin Alınması Gereken Birleşme ve Devralmalar Hakkında Tebliğde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ (No: 98/6)
- Franchise Anlaşmalarında İlişkin Grup Muafiyeti tebliği (No:98/7)
- 4054 sayılı Rekabetin Korunması Hakkında Kanun'un 16. ve 17. Maddelerinde Düzenlenmiş Olan İdari Para Cezalarının 31.12.1999 tarihine Kadar Geçerli Olmak Üzere Artırılmasının Duyurulmasına İlişkin Tebliğ (No: 99/1)
- Franchise Anlaşmalarına İlişkin Grup Muafiyeti Tebliğinde Değişiklik Yapılmasına İlişkin Tebliğ (No:99/2)
|
Devlet Yardımları | Roma Antlaşması madde 92-94 | 1/95 sayılı Ortaklık Konseyi Kararı, gümrük birliğinin gerçekleşmesiyle eşzamanlı olarak uyum sağlanması gereken tekstil ve konfeksiyon sektörü hariç olmak üzere, devlet yardımları konusunda AB mevzuatının üstlenilmesi için, Türkiye’ye iki yıllık bir süre tanımaktadır. Tekstil sektöründeki devlet yardımlarına ilişkin olarak Eylül 1995’te verilen Bildirim, Komisyon tarafından kabul edilmiştir. Bu taahhüte uygun olarak Türkiye, 1.1.1996 tarihinden itibaren AB’nin tekstil ve konfeksiyon sektöründeki devlet yardımı programlarına uyum sağlamıştır. Tekstil ve Konfeksiyon dışındaki sektörlerde, AB mevzuatına iki yıllık uyum mükellefiyetimiz çerçevesinde, 1997 yılının ikinci yarısında yapılan çalışmalara önce bölgesel yardım mevzuatı ele alınarak başlanmış ve Kasım 1997'de ilk çalışma sonuçları, görüş ve katılımlarını almak üzere Topluluk Komisyonuna iletilmiştir. Ancak, AB tarafı bu girişime henüz bir yanıt vermemiştir. |
Fikri, Sınai ve Ticari Mülkiyet Haklarının Korunması | Çeşitli Anlaşmalar, Konsey ve Komisyon Yönetmelikleri | - Türk Patent Enstitüsü’nün Kurulmasına Dair. 95/544 sayılı Karar (24.6.1995 tarihli R.G.)
- İhracatımızın AB ve GATT yükümlülüklerimize uygun olarak desteklenmesi amacıyla, İhracata Yönelik Devlet Yardımları Hakkında Para-Kredi ve Koordinasyon Kurulu Tebliğleri 31.7.1997 tarih ve 23066 sayılı RG'de yayımlanarak yürürlüğe girmiştir.
- Bern Sözleşmesi’nin (Paris Metni,1971) kabulüne dair 4117 sayılı Kanun (12.7.1995 tarihli R.G.)
- Roma Sözleşmesi’nin kabulüne dair 4116 sayılı Kanun (12.7.1995 tarihli R.G.)
- Nice Anlaşması’nın kabulüne dair 95/7094 sayılı Karar
- Markaların şekilli elemanlarının uluslararası sınıflandırılmasını tesis eden Viyana Anlaşmasına Türkiye'nin katılımı, 13.8.1995 tarih ve 23373 sayılı RG'de yayımlanan 95/7094 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile onaylanmıştır.
- Uluslararası Patent Sınıflandırılması ile ilgili Stazburg Anlaşmasına Türkiye'nin katılımı, 13.8.1995 tarih ve 22373 sayılı RG'de yayımlanan 95/7094 sayılı Bakanlar Kurulu Kararı ile onaylanmıştır.
- Patent İşbirliği Anlaşması’nın kabulüne dair 4115 sayılı Kanun
- Sınai mülkiyetin korunmasına ilişkin Paris Anlaşması’nın (Stockholm Metni) kabulüne dair 5903 sayılı Karar
- Sınai mülkiyet haklarına ilişkin cezai hükümlerin düzenlenmesine ilişkin 4128 sayılı Kanun
- Fikir ve sanat eserlerine ilişkin 5848 sayılı Kanun’un bazı hükümlerine değişiklik getiren 4110 sayılı Kanun (27.6.1995 tarih ve 22311 sayılı R.G.)
- Patent haklarının korunmasına ilişkin 95/551 sayılı Karar (27.6.1995 tarih ve 22326 sayılı R.G.)
- Ticari markaların korunmasına ilişkin 556 sayılı Karar (27.6.1995 tarih ve 22326 sayılı R.G.)
- Sınai tasarımın korunmasına ilişkin 554 sayılı Karar (27.6.1995 tarih ve 22326 sayılı R.G.)
- Coğrafi işaretlerin korunmasına ilişkin 555 sayılı Karar (27.6.1995 tarih ve 22326 sayılı R.G.)
- “Markaların Uluslararası Tescili Konusundaki Madrid Sözleşmesi ile İlgili Protokol” ve “Endüstriyel Tasarımların Uluslararası Sınıflandırılmasına İlişkin Locarno Anlaşması” ile “Patent İşlemleri Amacıyla Mikroorganizmaların Tevdi Edilmesinin Uluslararası Kabulu Konusunda Budapeşte Anlaşması”na katılmamız Hakkında Karar (22.8.1997 tarih ve 23088 sayılı mükerrer R.G.)
- 3257sayılı Sinama, Video ve Müzik Eserleri Kanunu'nun bazı maddelerinin değiştirilmesine ilişkin düzenleme TBMM'nin gündemindedir.
- Madrid Protokol'ü 1 Ocak 1999 tarihi itibariyle yürürlüğe girmiştir.
|
Tüketicinin Korunması | | - Tüketicinin Korunması Hakkında 4077 sayılı Kanun (8.3.1995 tarih ve 22221 sayılı R.G.)
- Uygulama Yönetmeliği (15.8.1995 tarih ve 22375 sayılı R.G)
|