KANUNİ FAİZ VE TEMERRÜT FAİZİNE İLİŞKİN KANUN
Kanun Numarası : 3095 Kabul Tarihi : 4/12/1984
Yayımlandığı R. Gazete: Tarih: 19/12/1984 Sayı: 18610
Tasarruflu Yazılar 1
Kanuni faiz
Madde 1. — (27.04.2005 tarihli, 25798 sayılı R.G. – 5335 s.k. ile değişik. Yürürlük 01.05.2005)[3] Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanununa göre faiz ödenmesi gereken hallerde, miktarı sözleşme ile tespit edilmemişse bu ödeme yıllık yüzde oniki oranı üzerinden yapılır.
Cumhurbaşkanı[4], bu oranı aylık olarak belirlemeye, yüzde onuna kadar indirmeye veya bir katına kadar artırmaya yetkilidir.
Karar: 1
Temerrüt faizi
Madde 2 – (Değişik:15/12/1999-4489/2 md.) Bir miktar paranın ödenmesinde temerrüde düşen borçlu, sözleşme ile aksi kararlaştırılmadıkça, geçmiş günler için 1 inci maddede belirlenen orana göre temerrüt faizi ödemeye mecburdur.
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasının önceki yılın 31 Aralık günü kısa vadeli avanslar için uyguladığı faiz oranı, yukarıda açıklanan miktardan fazla ise, arada sözleşme olmasa bile ticari işlerde temerrüt faizi bu oran üzerinden istenebilir. Söz konusu avans faiz oranı, 30 Haziran günü önceki yılın 31 Aralık günü uygulanan avans faiz oranından beş puan veya daha çok farklı ise yılın ikinci yarısında bu oran geçerli olur.
Temerrüt faizi miktarının sözleşmede kararlaştırılmamış olduğu hallerde, akdi faiz miktarı yukarıdaki fıkralarda öngörülen miktarın üstünde ise, temerrüt faizi, akdi faiz miktarından az olamaz.
Mürekkep faiz
Madde 3 - Kanuni faiz ve temerrüt faizi hesaplanırken mürekkep faiz yürütülemez.
Bu konuya ilişkin Türk Ticaret Kanunu hükümleri saklıdır.
Diğer kanunlardaki faizler
Madde 4 - Diğer kanunların, bu Kanunda öngörülen orandan fazla temerrüt faizi ödenmesine ilişkin hükümleri saklıdır.
Yabancı para borcunda faiz
Madde 4/a - (Ek: 14/11/1990 - 3678/30 md.)
Sözleşmede daha yüksek akdi veya gecikme faizi kararlaştırılmadığı hallerde, yabancı para borcunun faizinde Devlet Bankalarının o yabancı para ile açılmış bir yıl vadeli mevduat hesabına ödediği en yüksek faiz oranı uygulanır.
Kaldırılan ve uygulanmayacak olan hükümler
Madde 5 - 22 Mart 1303 tarihli Murabaha Nizamnamesi yürürlükten kaldırılmıştır.
Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanununda kanuni faiz temerrüt faizi oranlarını belirleyen hükümler uygulanmaz.
Geçici Madde 1 - (3095 sayılı Kanunun kendi numarasız geçici maddesi olup 1/2/1989 tarih ve 3520 sayılı Kanun ile madde numarası teselsül ettirilmiştir.)
Bu Kanunun yürürlüğünden önceki ilişkilerden doğan faiz alacakları hakkında da yürürlük tarihinden itibaren bu Kanun hükümleri uygulanır.
Ancak, alacaklı ve borçlunun anlaşmaları ile bir ödeme planına bağlanan alacağın faizleri hakkında anlaşma tarihindeki kanun hükümleri uygulanır. Şu kadar ki, borçlu ödeme planına uymadığı takdirde alacaklı ödeme planı ile bağlı kalmaksızın bu Kanun hükümlerine göre alacağını tahsil eder.
Geçici Madde 2-(Ek:15/12/1999-4489/3 md.)
Geçici 1 inci madde, bu Kanunun yürürlüğünden önceki ilişkilerden doğan faiz alacakları hakkında da uygulanır.
Yürürlük
Madde 6 - Bu Kanun yayımı tarihinde yürürlüğe girer.
Yürütme
Madde 7 - Bu Kanunu Bakanlar Kurulu yürütür.
4/12/1984 TARİH VE 3095 SAYILI ANA KANUNA İŞLENEMEYEN HÜKÜMLER:
1 - 14/11/1990 tarih ve 3678 sayılı Kanunun Geçici Maddesi:
Geçici Madde 1 - Bu Kanunun 29 ve 30 uncu maddesi hükümleri, yürürlük tarihinden önceki ilişkilerden doğan ve halen görülmekte olan yabancı para ve faiz alacaklarına ilişkin davalar hakkında uygulanmaz. Ancak, alacaklıların bu Kanunave Borçlar Kanununun 105 inci maddesine göre munzam zarar talep etme hakları saklıdır.
t) İlgili kanununda düzenleme yapılıncaya kadar, 4.12.1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranı, 1.4.2003 tarihinden itibaren aylık %2.5 olarak uygulanır. Ay kesirleri tama iblağ edilir. Taksitlendirilen veya herhangi bir sebeple ödenmemiş kamulaştırma bedellerinde kamu alacakları için öngörülen en yüksek faiz oranı uygulanır. ↑
o) İlgili kanununda düzenleme yapılıncaya kadar, 4.12.1984 tarihli ve 3095 sayılı Kanunun 1 inci maddesindeki kanuni faiz oranı, aylık %1,25 olarak uygulanır. Ay kesirleri tama iblağ edilir. Taksitlendirilen veya herhangi bir sebeple ödenmemiş kamulaştırma bedellerinde kamu alacakları için öngörülen en yüksek faiz oranı uygulanır. ↑
MÜLGA; Madde 1 –Borçlar Kanunu ve Türk Ticaret Kanununa göre faiz ödenmesi gereken hallerde, miktarı sözleşme ile tespit edilmemişse bu ödeme, yıllık, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankasının önceki yılın 31 Aralık günü kısa vadeli kredi işlemlerinde uyguladığı reeskont oranı üzerinden yapılır. Söz konusu reeskont oranı, 30 Haziran günü önceki yılın 31 Aralık günü uygulanan reeskont oranından beş puan veya daha çok farklı ise, yılın ikinci yarısında bu oran geçerli olur.(Değişik:15/12/1999-4489/1 md.- 18.12.1999 / 23910 s.R.G.) ↑
“Bakanlar Kurulu” ifadesi (07.7.2018 tarih ve 30471 2.Mükerrer KHK-700 ile değişik) ↑
