2330 SAYILI NAKDİ TAZMİNAT VE AYLIK BAĞLANMASI HAKKINDA KANUN

Yayımlandığı R.Gazete: Tarih : 6/11/1980 Sayı : 17152

Amaç^[1]

Madde 1 – Bu kanunun amacı; barışta güven ve asayişi korumak, kaçakçılığı men, takip ve tahkikle, trafik ve yol güvenliğini veya tutuklu ve hükümlülerin sevk ve nakillerini sağlamakla görevli olanların; Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Emniyet Teşkilatında bulunan patlayıcı maddelerin incelenmesi, muhafazası, nakli, imha edilmesi ve zararsız hâle getirilmesi işlemlerinde görevlendirilenlerin bu görevlerinden dolayı ya da görevleri sona ermiş olsa bile yaptıkları hizmet nedeniyle derhal veya bu yüzden maruz kaldıkları yaralanma veya hastalık sonucu ölmeleri veya engelli hâle gelmeleri halinde ödenecek nakdi tazminat ile birlikte bağlanacak aylığın ve bu yüzden yaralanmaları halinde ödenecek nakdi tazminatın esas ve yöntemlerinin düzenlenmesidir.

Kapsam

Madde 2 – Bu kanun;

a) İçgüvenlik ve asayişin korunması veya kaçakçılığın men, takip ve tahkiki veya trafik ve yol güvenliğini sağlamak konularında görevlendirilen:^[2]

1. Jandarma Genel Komutanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü ve Sahil Güvenlik Komutanlığı personelini, (Değişik: 7/6/1990 - 3658/1 md.)

2. Silahlı Kuvvetler mensuplarını,

3. Milli İstihbarat Teşkilatı mensuplarını,

4. Çarşı, mahalle ve kır bekçilerini,

5. Orman memurları ve personeli ile Gümrük Muhafaza memurlarını, (Değişik: 7/6/1990 - 3658/1 md.)

b) Güven ve asayişi ihlal eden eylemlere ve kaçakçılığa ilişkin olayların soruşturma ve kovuşturma işlemlerini yürüten adli ve askeri hakimleri, Cumhuriyet savcı ve yardımcılarıyla askeri savcı ve yardımcılarını;

c) Güven ve asayişi ihlal eden eylemler ile kaçakçılığa ilişkin eylemlerin önlenmesine yönelik görev yapan mülki idare amirlerini; (Değişik: 4/7/2012-6353/73 md.)

d) Tutuklu ve hükümlülerin sevk ve nakilleri ile ceza ve tutukevlerinin iç ve dış güvenliğini sağlamakla görevli bulunan personeli;^[3]

e) Güven ve asayişin korunmasında hizmetlerinden yararlanılması zorunlu olan ve yetkililerce kendilerine bu amaca yönelik görev verilen kamu görevlileri ve sivilleri;

f) İç güvenlik ve asayişin korunmasında veya kaçakçılığın men, takip ve tahkiki ile ilgili olarak güvenlik kuvvetlerine kendiliklerinden yardımcı olmuş ve faydalı oldukları yetkililerce tevsik edilmiş şahısları; (Ek: 7/6/1990 - 3658/1 md.)

g) Devlet güçlerini sindirme amacına yönelik olarak yapılan saldırılara maruz kalan kamu görevlilerini; (Ek: 7/6/1990 - 3658/1 md.)

h) Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Emniyet Teşkilatında bulunan ve 24/2/2000 tarihli ve 4536 sayılı Denizlerde ve Yurt Yüzeyinde Görülen Patlayıcı Madde ve Şüpheli Cisimlere Uygulanacak Esaslara İlişkin Kanunda tanımlanan patlayıcı maddelerin incelenmesi, muhafazası, nakli, imha edilmesi ve zararsız hâle getirilmesi işlemlerinde görevlendirilenleri; (Ek: 12/7/2013-6495/79 md.)

ı) Yukarıdaki bentlerde sayılanların yaptıkları görevler veya yardımlar sebebiyle saldırıya maruz kalan eş, füru, ana, baba ve kardeşlerini; (Ek: 7/6/1990 - 3658/1 md.)^[4]

kapsar.

Nakdi tazminat

Madde 3 – Bu kanun kapsamına girenlerden;

a) Ölenlerin kanuni mirasçılarına, en yüksek Devlet Memuru brüt aylığının (Ek gösterge dahil) 100 katı tutarında, (Değişik: 1/4/1998 - 4356/1 Md.)

b) (Değişik: 1/4/1998 - 4356/1 md.) Yaşamak için gerekli hareketleri yapmaktan aciz ve hayatını başkasının yardım ve desteği ile sürdürebilecek şekilde malül olanlara 200 katı, diğer engelli hâle gelenlere (a) bendinde belirtilen tutarın % 25'inden % 75'ine kadar, yaralananlara ise % 20'sini geçmemek üzere engellilik ve yaralanma derecesine göre,^[5]

Nakdi tazminat ödenir.

Bu nakdi tazminatın tespitine esas tutulacak aylık; tazminat verilmesine dair karar tarihindeki en yüksek Devlet memuru aylığının (Ek gösterge dahil) brüt tutarıdır.

c) (a) bendi esaslarına göre tespit edilen nakdi tazminatın kanuni mirasçılara intikalinde; ölenin eş ve füruu veya yalnızca füruu ile içtima eden ve ölüm tarihinde sağ olan ana ve babasının her birine ayrı ayrı olmak üzere % 15 tutarındaki kısmı verildikten sonra kalanı içtima eden diğer mirasçılara ödenir. Diğer hallerde miras hükümleri uygulanır. Ancak ana veya babaya verilen tazminat çocukların her birine ödenen tazminattan fazla olamaz.

d) (Ek: 7/6/1990 - 3658/2 md.) Kesin raporun alınmasının uzayacağının anlaşılması halinde tazminatın ödenme usüllerine göre, olay tarihi itibariyle, (b) bendine göre hesaplanacak miktarın asgari oranı üzerinden avans ödenir.

Olağanüstü halin^[6] devam ettiği süre içinde, bu maddede yer alan nakdi tazminat miktarlarının yarıya kadar indirilmesine veya nakdi tazminata ilişkin hükümlerin uygulanmamasına Cumhurbaşkanı^[7] yetkilidir.

Aylık bağlanması^[8]

Madde 4 – Bu Kanun kapsamına girenlerden;

a) Engelli hâle gelerek bağlı oldukları sosyal güvenlik mevzuatına göre emekliye sevk edilenlere görev malullüğü aylığı bağlanır.

b) Emekli aylığı almakta iken engelli hâle gelenlerin almakta oldukları aylıkları görev malullüğü aylığına dönüştürülür.

c) Ölenlerin kendilerine bağlanması gereken görev malullüğü aylığı, dul ve yetimlerine intikal ettirilir.

Bu madde gereğince ilgili sosyal güvenlik kurumlarınca kendi mevzuatlarına göre bağlanan aylıklar, (5434 sayılı Kanunun 18/1/1979 gün ve 2177 sayılı Kanunla değişik 64 üncü maddesinden yararlananlar hariç) % 25 artırılarak ödenir. “Ancak, bu kapsamdakiler aylık bağlandığı tarihten sonra geçen çalışmaları esas alındığında en az 20 yıldan beri sigortalı bulunmak ve en az 5000 gün malullük, yaşlılık ve ölüm sigortaları primi ödemiş olmak şartıyla talepleri halinde ayrıca yaşlılık aylığından yararlanırlar.”^[9]

d) Herhangi bir sosyal güvenlik kurumuna tabi olmayanların engelli hâle gelmeleri halinde, öğrenim durumlarına göre 657 sayılı Devlet Memurları Kanununun değişik 36 ncı maddesi hükümlerine göre belirlenecek giriş derece ve kademeleri üzerinden (Öğrenimi bulunmayanların ilkokul mezunu gibi) kendilerine, ölümlerinde dul ve yetimlerine 5434 sayılı Kanun hükümlerine göre T.C. Emekli Sandığınca görev malullüğü aylığı % 25 artırılarak bağlanır.

Bu madde hükümlerine göre T.C. Emekli Sandığınca artırılarak bağlanacak aylıklar; hiçbir suretle aynı derece, kademe ve ek göstergedeki emsaline 5434 sayılı Kanunun 2177 sayılı Kanunla değişik 64 ncü maddesi (e) fıkrasının son bendi gereğince bağlanması gereken miktarlardan fazla olamaz.

Sonradan meydana gelen yaralanma, engelli hâle gelme ve ölüm^[10]

Madde 5 – (Değişik: 7/6/1990 - 3658/3 md.)

Bu Kanunun 2 nci maddesinde sayılanlardan görevleri veya yardımları sona erenlerin bilahare kendilerinin veya eş, füru, ana, baba ve kardeşlerin yaralanmaları, engelli hâle gelmeleri veya ölmeleri halinde bu durumlarının evvelce ifa ettikleri görev veya yardımdan meydana geldiği tevsik edilenlere 3 ve 4 üncü madde hükümleri uygulanır.

Nakdi tazminat ve aylığın etkisi

Madde 6 – Bu Kanun hükümlerine göre ödenecek nakdi tazminat ile bağlanacak emekli aylığı uğranılan maddi ve manevi zararların karşılığıdır.

Yargı mercilerinde maddi ve manevi zararlar karşılığı olarak kurumların ödemekle yükümlü tutulacakları tazminatın hesabında bu kanun hükümlerine göre ödenen nakdi tazminat ile bağlanmış bulunan aylıklar gözönünde tutulur.

Öğretim ve sağlık yardımı

Madde 7 – (Değişik birinci fıkra: 7/6/1990 - 3658/4 md.) Bu Kanunda yazılı hallerde ölenlerin veya çalışamıyacak derecede engelli hâle gelenlerin çocukları, devlete ait yatılı okul ve eğitim kurumlarında yönetmelikte tespit edilecek esaslara göre ücretsiz olarak okutulurlar.

Bunlardan, yüksek öğrenim yapmakta olanlar Devlete ait yurtlar ile yüksek öğrenim kredilerinden (yürürlükteki mevzuata göre) öncelikle yararlanırlar.

Her öğrenim dönemi içinde iki defa sınıfta kalanlar yukarıdaki fıkralarda yazılı hakları kaybederler.

Bu Kanunun kapsamında bulunanlardan, tedavi giderleri kamu kurum ve kuruluşlarınca karşılanamayanların tedavileri; Devlet, üniversitesi, Sosyal Sigortalar Kurumu hastaneleri ile askeri hastanelerde ücretsiz olarak yapılır. (Ek: 7/6/1990 - 3658/4 md.)

Bu Kanun kapsamına giren yedek subay, erbaş ve erlerden askerlik yükümlülüğü sona ermiş olup, henüz vazife malullüğü maaşı bağlanmamış olanlardan tedavileri devam edenlerin; maruz kaldıkları hastalık, yaralanma ve engelli hâle gelmelerden dolayı tedavilerini sürdürmek üzere ilgili sağlık kuruluşlarına sevkleri, ikametgahındaki veya ikametgahına en yakın askerlik şubeleri tarafından sağlanır. Sevk edilen hasta ile sevk edildikleri yerlere bir kimse refakatinde gitmesinin resmi tabip raporuyla belgelenmesi durumunda refakatçisine; gidiş ve dönüş yol ücreti ile gidiş ve dönüş süresi için gündelik, sevk eden askerlik şubesi tarafından peşin veya avans olarak ödenir. Yol ücretinin ödenmesinde şehirlerarası karayolu toplu taşım vasıtası ücretleri; gündelikte ise en düşük dereceli Devlet memuru gündeliği esas alınır. Bunlardan ambulans veya özel vasıtalarla hastahanelere gitmesi resmi tabip raporuyla belirlenenlerin ambulans veya özel vasıta ücretlerinin ödenmesinde yerel rayiçler esas alınır. Ödenen yol ücretleri, gündelikler, ambulans veya özel vasıta ücretleri Milli Savunma Bakanlığı bütçesinden karşılanır. (Ek : 15/9/2000 - KHK- 624/4 md.; Değiştirilerek kabul: 13/6/2001 - 4677/3 md.)

Hazineden tahsil

Madde 8 – Bu Kanunun 4 ve 5 nci maddeleri gereğince % 25 fazlası ile bağlanan aylıklardaki bu fazlalık ile 4 ncü maddenin (d) bendine göre bağlanan aylıkların tamamı ilgili sosyal güvenlik kurumlarınca ödenir ve faturası karşılığında hazineden tahsil edilir.

644 sayılı Kanundaki tazminatın uygulanamayacağı haller

Madde 9 – Bu Kanun hükümlerinden yararlanan Milli İstihbarat Teşkilatı mensupları, 6 Temmuz 1965 tarih ve 644 sayılı Kanunun 22 nci Maddesindeki yaralanma, engelli hâle gelme ve ölüm tazminatlarından ayrıca yararlanamazlar.

Yönetmelik ⁽²⁾

Madde 10 – Bu Kanuna göre verilecek nakdi tazminatların ödenme şekli ile 3 ncü maddenin (b) bendi uyarınca ödenecek tazminatların tutarları ve bu kanunla ilgili diğer hususlar Cumhurbaşkanınca^[11] hazırlanacak bir yönetmelikle düzenlenir. (Ek cümle: (28/2/1995 - 4082/2 md.) Nakdi tazminat ödenmesine ilişkin işlemler, ilgili Bakan veya yetkili kılınan kişiler tarafından onaylandıktan sonra olayın bu Kanun kapsamına girmediği gerekçesiyle saymanlıklarca ödeme işlemi geciktirilemez.

Ancak bu yönetmelikte; engellilik tazminatı, 5434 sayılı kanun uyarınca vazife malulü olanlar hakkında esas alınan 13/7/1953 gün ve 1053 sayılı "Vazife Malullüklerinin Nevileri ile Dereceleri Hakkındaki Nizamname"de gösterilen 6 derece üzerinden ve engellilik derecelerine göre, her derece için % 10 oranında indirim yapılmak suretiyle düzenlenir. ⁽²⁾

Yürürlükten kaldırılan hükümler

Madde 11 – a) 29 Mayıs 1929 tarih ve 1475 sayılı Nakdi Tazminat Kanunu ile bu kanunun ek ve değişiklikleri;

b) 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanuna 6846 sayılı Kanunla eklenen ek madde;

c) 2298 sayılı 1980 Yılı Bütçe Kanununun 49 ncu maddesi;

d) 3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanununun 19/2/1980 gün ve 2261 sayılı Kanunla değişik 86 ncı maddesinin (C) bendi;

Yürürlükten kaldırılmıştır.

Geçici Madde 1 – Bu Kanunun:

a) 3 üncü maddesinin (a) bendi hükümleri ile düzenlenen nakdi tazminatlar 1/1/1968 tarihinden;

b) Bağlanacak aylıkları düzenleyen 4 ncü maddesi, 1/1/1968 İarihinden itibaren bu kanunun şümulüne girenleri de kapsayacak şekilde yayımı tarihini takip eden aybaşından;

c) 7 nci maddesi hükümleri, 1/1/1968 tarihinden itibaren bu kanunun kapsamına girenlerin çocuklarını da içine alacak şekilde yayımı tarihinden;

Geçerli olarak uygulanır.

Ancak 3 ncü maddenin (c) bendi gereğince bu geçici maddenin (a) bendi kapsamına giren ana ve babaya nakdi tazminat ödenebilmesi kendilerinin bu kanunun yayımı tarihinde sağ olmaları şartına bağlıdır.

1/1/1968 tarihinden itibaren nakdi tazminata hak kazanmış bulunan eşlerden bu kanunun yayımı tarihinden evvel ölmüş olanların payları görev nedeni ile ölenin çocuklarına verilir. Çocukları yoksa miras hükümleri uygulanır.

Geçici Madde 2 – 1/1/1968 tarihinden bu kanunun yayımı tarihine kadar olan döneme ilişkin nakdi tazminatların hesaplanmasında, 657 sayılı Devlet Memurları Kanununda belirtilen 1 inci derece son kademe aylığının (Bu Kanunun yayımı tarihindeki) brüt tutarı esas alınır.

Geçici Madde 3 – Bu Kanunun, ölenlerin kanuni mirasçılarına verilecek nakdi tazminatı düzenleyen 3 ncü maddesi (a) bendinin geçmişe uygulanmasında:

a) 1475 sayılı Nakdi Tazminat Kanununa;

b) 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanuna 6846 sayılı Kanunla eklenen ek maddeye;

c) 3201 sayılı Emniyet Teşkilatı Kanununun 2261 sayılı Kanunla değişik 86 ncı maddesine;

d) 2215 sayılı 1979 Yılı Bütçe Kanununun 86 ncı maddesine;

e) 2298 sayılı 1980 Yılı Bütçe Kanununun 49 uncu maddesine;

f) Bu Kanunda gösterilen görevlerinden dolayı ölenlerin mirasçılarına herhangi bir mahkeme ilamına;

Dayanılarak kurumlarınca yapılmış ve yapılacak ödemeler bu kanuna göre verilecek nakdi tazminat miktarlarından mahsup edilir.

Geçici Madde 4 – (Ek: 12/7/2013-6495/81 md.)

1/1/2012 tarihinden önce meydana gelen ölüm, malullük veya yaralanma hâlleri hariç olmak üzere, ölüm, malullük veya yaralanma sebepleri bu Kanunla 1 inci ve 2 nci maddelerde yapılan değişikliklerin kapsamına girenler müracaatları üzerine, durumlarına uygun olarak bu Kanunla düzenlenen haklardan aynı usul ve esaslar çerçevesinde yararlanırlar. Ancak, bunlara nakdi tazminat hakları saklı kalmak kaydıyla, bu maddenin yürürlüğe girdiği tarihten önceki dönem için geriye dönük olarak herhangi bir ödeme yapılmaz.

4 üncü maddenin bu Kanunla değiştirilen son fıkrası ile aynı maddeye eklenen fıkra kapsamına girenlere, geriye dönük olarak herhangi bir ödeme yapılmaz.

Yürürlük

Madde 12 – Bu Kanun hükümleri yayımı tarihinde yürürlüğe girer.

Yürütme

Madde 13 – Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.

2330 SAYILI KANUNA EK VE DEĞİŞİKLİK GETİREN MEVZUATIN

YÜRÜRLÜĞE GİRİŞ TARİHİNİ GÖSTERİR LİSTE

1. 4/7/2012 tarihli ve 6353 sayılı Kanunun 72 nci maddesiyle, bu maddede yer alan “tahkikle” ibaresinden sonra gelmek üzere “, trafik ve yol güvenliğini veya tutuklu ve hükümlülerin sevk ve nakillerini sağlamakla” ibaresi eklenmiştir.

   25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu maddede yer alan “sakat kalmaları” ibaresi “engelli hâle gelmeleri” şeklinde değiştirilmiştir.

   12/7/2013 tarihli ve 6495 sayılı Kanunun 78 inci maddesiyle, bu maddede yer alan “; Türk Silahlı Kuvvetleri, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Emniyet Teşkilatında bulunan patlayıcı maddelerin incelenmesi, muhafazası, nakli, imha edilmesi ve zararsız hâle getirilmesi işlemlerinde görevlendirilenlerin” ibaresi eklenmiştir. ↑

2. 4/7/2012 tarihli ve 6353 sayılı Kanunun 72 nci maddesiyle, bu maddenin birinci fıkrasının (a) bendine “tahkiki” ibaresinden sonra gelmek üzere “veya trafik ve yol güvenliğini sağlamak” ibaresi eklenmiş, (d) bendinde yer alan “Ceza” ibaresi “Tutuklu ve hükümlülerin sevk ve nakilleri ile ceza” ibaresi şeklinde değiştirilmiştir. ↑

3. 4/7/2012 tarihli ve 6353 sayılı Kanunun 72 nci maddesiyle, bu maddenin birinci fıkrasının (d) bendinde yer alan “Ceza” ibaresi “Tutuklu ve hükümlülerin sevk ve nakilleri ile ceza” ibaresi şeklinde değiştirilmiştir. ↑

4. 12/7/2013 tarihli ve 6495 sayılı Kanunun 79 uncu maddesiyle, bu fıkraya (g) bendinden sonra gelmek üzere (h) ve mevcut (h) bendi (ı) bendi olarak teselsül ettirilmiştir. ↑

5. 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu maddenin birinci fıkrasının (b) bendinde yer alan “sakatlananlara” ve “sakatlık” ibareleri sırasıyla “engelli hâle gelenlere” ve “engellilik” şeklinde değiştirilmiştir. ↑

6. 04.07.2018 tarih 30468 sayılı RG’de yayımlanan 698 sayılı KHK ile “Sıkıyönetim veya olağanüstü hallerin” ibaresi “Olağanüstü halin” olarak değiştirilmiştir. ↑

7. 04.07.2018 tarih 30468 sayılı RG’de yayımlanan 698 sayılı KHK ile “Bakanlar Kurulu” ibaresi “Cumhurbaşkanı” olarak değiştirilmiştir. ↑

8. 25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu maddenin birinci fıkrasının (a) bendinde yer alan “Sakatlanarak” ibaresi “Engelli hâle gelerek”, (b) bendinde yer alan “sakatlananların” ibaresi “engelli hâle gelenlerin” ve (d) bendinde yer alan “sakat kalmaları” ibaresi “engelli hâle gelmeleri”, şeklinde değiştirilmiştir. ↑

9. 26.03.2020 t, 31080 (Mükerrer) s RG 7226 s.k. Md.6 ile ikinci fıkrasına cümle eklenmiştir ↑

10. Bu maddenin madde başlığı 7/6/1990 tarih ve 3658 sayılı Kanunla değiştirilmiş ve metne işlenmiştir. (R.G. 20/6/1990 - 20554)

    25/4/2013 tarihli ve 6462 sayılı Kanunun 1 inci maddesiyle, bu maddenin başlığında yer alan “sakatlanma” ibaresi “engelli hâle gelme”, birinci fıkrasında yer alan “sakatlanmaları” ibaresi “engelli hâle gelmeleri” şeklinde değiştirilmiştir. ↑

11. 04.07.2018 tarih 30468 sayılı RG’de yayımlanan 698 sayılı KHK ile “kanunun yürürlüğe girdiği tarihten itibaren 3 ay içinde Bakanlar Kurulunca” ibaresi “Cumhurbaşkanınca” olarak değiştirilmiştir. ↑